موسیقی در کلام رهبرمعظم  انقلاب

یزدفردا :علی آبادی :در این مطلب تنها به سخنرانی های  حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب  که در آنها به موسیقی اشاره شده است پرداخته شده است و امید واریم محقیقین و پژوهشگران و همچنین اصحاب و متولیان فرهنگی کشور فرصت رجوع به نظرات ایشان را داشته باشند و در عملی کردن نظرات ارزشمند ایشان گام برداریم .

بیانات‌ در دیدار اعضای‌ شورای‌ سیاست گذاری‌ صدا و سیما در تاریخ 1369/12/14

چه‌ برسد به‌ این‌طور چیزهای‌ انقلابی‌ و مؤثر پس‌ هر روز بایستی‌ بهتر از روز گذشته‌ بشود و سیاستگذاری‌ بر این‌ اساس‌ انجام‌ بگیرد از این‌ نکته‌ به‌ این‌ نتیجه‌ می‌رسیم‌ که‌ سیاستگذاری‌ هم‌ خود یک‌ امر متطور و در حال‌ تحول‌ دایمی‌ است‌ این‌گونه‌ نیست‌ که‌ این‌ سیاستی‌ که‌ امروز گذاشته‌ شد تا ابد کفایت‌ بکند مقصود از سیاستگذاری‌ این‌ است‌ هدف‌ را هم‌ که‌ بیان‌ کردم‌ هدف‌ این‌ است‌ که‌ ما صدا و سیما را به‌ آن‌ اوج‌ و کمالی‌ برسانیم‌ که‌ کلیه‌ی‌ برنامه‌های‌ آن‌ با بهترین‌ کیفیتها در جهت‌ رسوخ‌ و نفوذ دادن‌ اندیشه‌ی‌ اسلام‌ ناب‌ و همه‌ی‌ ملحقاتش‌ ـ از اخلاق‌ و عمل‌ ـ در زندگی‌ مخاطبانش‌ باشد هر برنامه‌ی‌ آن‌ باید این‌ خصوصیت‌ را داشته‌ باشد این‌ هدف‌ ماست‌ از اول‌ صبح‌ تا آخر شب‌ که‌ پیچ‌ رادیو و تلویزیون‌ را باز می‌کنیم‌ تک‌تک‌ برنامه‌ها حتی‌ آرم‌ برنامه‌ها موزیک‌ متن‌ فیلمها و برنامه‌های‌ گوناگون‌ حتی‌ چهره‌ی‌ گویندگان‌ و مجریانی‌ که‌ دیده‌ می‌شوند و لحن‌ کلام‌ گویندگانی‌ که‌ صدایشان‌ شنیده‌ می‌شود باید این‌ خصوصیات‌ را داشته‌ باشد ببینید این‌ کار چه‌قدر مهم‌ است‌ من‌ خیلی‌ از برنامه‌های‌ صدا را گوش‌ می‌کنم‌ یعنی‌ غالبا بخشی‌ از هر برنامه‌ را می‌شنوم‌ گاهی‌ یک‌ برنامه‌ خیلی‌ هم‌ خوب‌ است‌ لیکن‌ در این‌ برنامه‌ی‌ خوب‌ که‌ مثلا نیم‌ ساعت‌ طول‌ می‌کشد ناگهان‌ می‌بینید که‌ یک‌ جا افتی‌ پیدا می‌شود مجری‌ برنامه‌ خوب‌ تهیه‌ کننده‌ی‌ آن‌ خوب‌ نویسنده‌اش‌ خوب‌ سطح‌ هنری‌ آن‌ خوب‌ موضوعاتش‌ جالب‌ است‌ و همین‌طور انسان‌ مرتب‌ تحسین‌ می‌کند اما ناگهان‌ افتی‌ در آن‌ پیدا می‌شود مثل‌ راننده‌یی‌ که‌ انسان‌ را به‌ طرفی‌ می‌برد پیچها و گذرگاهها را خیلی‌ خوب‌ و روان‌ و تند حرکت‌ می‌کند اما یک‌ وقت‌ در یک‌ جا آدم‌ را به‌ درختی‌ می‌زند نمی‌شود گفت‌ که‌ مانعی‌ نیست‌ ایشان‌ این‌ همه‌ راه‌ را درست‌ آمد ولی‌ در همان‌ یک‌ نقطه‌ کار را خراب‌ کرد واقعا گاهی‌ این‌گونه‌ است‌ در فصل‌ سیاستگذاری‌ همت‌ شما باید این‌ باشد یک‌ فصل‌ اجرا و برنامه‌ریزی‌ داریم‌ که‌ به‌ خود مسؤولان‌ داخل‌ صدا و سیما مربوط است‌ و از این‌ حیث‌ ربطی‌ به‌ جمع‌ حاضر ندارد شما در فصل‌ سیاستگذاری‌ باید کاری‌ بکنید که‌ سیاستهایتان‌ کل‌ این‌ برنامه‌های‌ صدا و سیما را بپوشاند و جهت‌ صحیح‌ بدهد این‌ بخشی‌ از صحبت‌ ماست‌ مطلب‌ دیگری‌ که‌ من‌ می‌خواهم‌ عرض‌ بکنم‌ دو سه‌ نکته‌ی‌ برجسته‌ در مجموعه‌ی‌ صدا و سیماست‌ ایشان‌ هم‌ که‌ خواستند گزارش‌ بدهند ناچار روی‌ آن‌ دو سه‌ نکته‌ تکیه‌ کردند معلوم‌ می‌شود که‌ این‌ نکات‌ مورد توجه‌ خود کارگزاران‌ و کارگردانان‌ مسایل‌ صدا و سیما هم‌ است‌ حقیقتش‌ هم‌ همین‌ است‌ و باید مورد توجه‌ باشد یکی‌ مسأله‌ی‌ موسیقیدر صدا و سیماست‌ دیگری‌ مسأله‌ی‌ چهره‌ی‌ زن‌ در صدا و سیماست‌ بعدی‌ مسأله‌ی‌ داستانها و سریالها و گزارشهای‌ هنری‌ تاریخی‌ قصه‌ فیلم‌ و از این‌ قبیل‌ چیزها در صدا و سیماست‌ اینها نکات‌ مهمی‌ است‌ باید به‌ همه‌ی‌ اینها رسیدگی‌ بشود و شما سیاستگذاریش‌ را بکنید البته‌ این‌ بخشی‌ که‌ من‌ می‌خواهم‌ بگویم‌ فقط به‌ سیاستگذاری‌ مربوط نمی‌شود شما برادران‌ مجری‌ ـ که‌ جمع‌ معتنابهی‌ از شما دست‌اندرکار اجرا هستید ـ باید به‌ این‌ نکات‌ توجه‌ بفرمایید موسیقی‌ قبل‌ از انقلاب‌ از لحاظ ارزشی‌ سه‌ عیب‌ عمده‌ داشت‌ ما که‌ از لحاظ فنی‌ وارد نیستیم‌ فقط می‌توانیم‌ بگوییم‌ که‌ از جنبه‌های‌ ارزشی‌ سه‌ اشکال‌ در آن‌ وجود داشت‌ یکی‌ این‌ بود که‌ در بخشی‌ از موسیقیها در انتخاب‌ مضمون‌ و قالب‌ گرایش‌ تند و میل‌ شدیدی‌ به‌ ابتذال‌ بود قالبهای‌ موسیقی‌ و زبان‌ شعر هر دو ایرانی‌ بود اما این‌ تصنیفها هم‌ از لحاظ محتوا و هم‌ از لحاظ فنی‌ مبتذل‌ بود به‌ طوری‌ که‌ وقتی‌ یک‌ موسیقیدان‌ می‌دید آهنگ‌ را این‌گونه‌ می‌شکنند و خراب‌ می‌کنند و از این‌ وسایل‌ بد استفاده‌ می‌شود و در شکلهای‌ نامناسبی‌ از این‌ و آن‌ تقلید می‌کنند ناراحت‌ بود پس‌ میل‌ به‌ ابتذال‌ وجود داشت‌ مثل‌ خیلی‌ از تصنیفهایی‌ که‌ در آن‌وقت‌ رایج‌ بود آهنگها آهنگهای‌ ایرانی‌ وسایل‌ هم‌ وسایل‌ ایرانی‌ اما قالب‌ و محتوا مبتذل‌ بود الان‌ که‌ من‌ این‌ مطالب‌ را می‌گویم‌ شاید ناگهان‌ به‌ عنوان‌ نمونه‌ چند بیت‌ از این‌ شعرها و تصنیفها در ذهن‌ شماها شکل‌ ببندد عیب‌ دوم‌ این‌ که‌ گرایش‌ شدیدی‌ به‌ موسیقیغربی‌ بود عیب‌ سوم‌ این‌ بود که‌ موسیقیسالم‌ و سنتی‌ و فنی‌ کلاسیک‌ ایرانی‌ در خدمت‌ محتواهای‌ بد و فاسد کننده‌ قرار می‌گرفت‌ بنابراین‌ موسیقیقبل‌ از انقلاب‌ این‌ سه‌ عیب‌ را داشته‌ است‌ که‌ از همه‌ بدتر آن‌ اولی‌ است‌ و از همه‌ کم‌ ضررتر آن‌ دومی‌ است‌ یعنی‌ گرایش‌ به‌ موسیقی غربی‌ چیز بدی‌ است‌ اما نه‌ به‌ بدی‌ صرف‌ موسیقیایرانی‌ در راههای‌ بد ای‌ بسا یک‌ موسیقیغربی‌ باشد که‌ در آن‌ هیچ‌گونه‌ ابتذال‌ و فساد و زن‌بارگی‌ و پستی‌ و دنائت‌ بشری‌ نیست‌ یک‌ چیز بسیار عالی‌ و عرفانی‌ و سطح‌ بالاست‌ اگرچه‌ در جامعه‌ی‌ ما زبان‌ موسیقیزبان‌ خیلی‌ رایجی‌ نیست‌ و غالبا ما کسانی‌ هستیم‌ که‌ از این‌ قضایا دور بوده‌ایم‌ و زبان‌ موسیقیرا نمی‌فهمیم‌ البته‌ شماها شاید اهل‌ فنید و می‌توانید بفهمید بنابراین‌ اگر چنین‌ چیزی‌ پیدا بشود ولو غربی‌ هم‌ باشد ایرادی‌ ندارد این‌ بهتر از آن‌ موسیقیبه‌ اصطلاح‌ سنتی‌ است‌ گاهی‌ برای‌ تبرئه‌ی‌ یک‌ موسیقی می‌گویند که‌ این‌ موسیقیسنتی‌ است‌ موسیقیسنتی‌ یعنی‌ فلان‌ دستگاه‌ آواز ایرانی‌ است‌ که‌ یک‌ خواننده‌ی‌ ایرانی‌ با فلان‌ ساز ایرانی‌ می‌خواند این‌که‌ تمام‌ قضیه‌ نیست‌ باید دید که‌ این‌ چه‌ چیزی‌ را ارایه‌ می‌کند و چه‌ چیزی‌ را به‌ ذهن‌ و دل‌ و جان‌ مستمع‌ خودش‌ می‌ریزد پس‌ در صدا و سیما حواستان‌ جمع‌ باشد که‌ از این‌ سه‌ عیب‌ اجتناب‌ بکنید البته‌ هر سه‌ عیب‌ است‌ اما به‌ ترتیب‌ عیب‌ اول‌ بدترین‌ است‌ عیب‌ سوم‌ در درجه‌ی‌ دوم‌ قرار دارد و عیب‌ دوم‌ درجه‌ی‌ سه‌ است‌ توجه‌ داشته‌ باشید که‌ در باب‌ موسیقیاین‌ سه‌ مورد اشکال‌ اساسی‌ ارزشی‌ است‌ در موسیقیسنتی‌ شعر حافظ یا سعدی‌ خوانده‌ می‌شود ولی‌ این‌ کافی‌ نیست‌ باید شعر خوب‌ خوانده‌ شود چیزی‌ که‌ وقتی‌ مستمع‌ شنید این‌ هنر در خدمت‌ ارزشهای‌ انقلابی‌ و اسلامی‌ قرار گرفته‌ باشد این‌ مخصوص‌ انقلاب‌ هم‌ نیست‌ هر جامعه‌ و هر انسان‌ و هر مجموعه‌ی‌ بشری‌یی‌ می‌خواهد که‌ هنر در خدمت‌ ارزشهای‌ مقبول‌ خودش‌ قرار بگیرد این‌ جرم‌ نیست‌ که‌ اسلامیها می‌خواهند هنر در خدمت‌ ارزشهای‌ اسلامی‌ قرار بگیرد همه‌ی‌ مکاتب‌ و همه‌ی‌ جوامع‌ دنیا همین‌طورند ارزشهایی‌ در ذهنشان‌ وجود دارد که‌ با ارزشهای‌ دیگری‌ فرق‌ دارد آنان‌ هنر نقاشی‌ طراحیهای‌ گوناگون‌ شعر موسیقیو همه‌ چیز را در خدمت‌ این‌ ارزشها قرار می‌دهند این‌ یک‌ توقع‌ زیادی‌ نیست‌ که‌ جامعه‌ی‌ اسلامی‌ چنین‌ انتظاری‌ داشته‌ باشد در مورد مسأله‌ی‌ زن‌ نیز دو عیب‌ اساسی‌ در برنامه‌های‌ گذشته‌ی‌ صدا و سیما وجود داشت‌ یکی‌ این‌ که‌ ارزش‌ حجاب‌ از بین‌ رفته‌بود از این‌ بزرگتر آن‌ بود که‌ نقشهای‌ پست‌ کننده‌ به‌ زن‌ داده‌ می‌شد در عیب‌ اول‌ یک‌ ارزش‌ زیر سؤال‌ می‌رفته‌ و پایمال‌ می‌شده‌ که‌ آن‌ ارزش‌ حجاب‌ بوده‌ است‌ اما در عیب‌ دوم‌ گاهی‌ همه‌ی‌ ارزشهای‌ بشری‌ که‌ برای‌ زن‌ مورد نظر می‌باشد زیر سؤال‌ می‌رفته‌ است‌ چنانچه‌ داستان‌ عاشقانه‌یی‌ نقل‌ می‌شده‌ داستانی‌ بوده‌ است‌ که‌ زن‌ در آن‌جا بالاخره‌ همان‌ نقش‌ صهیونیست‌پسند و استکبارپسند خودش‌ را دارا بوده‌ است‌ و غالبا و قاعدتا در چهره‌ی‌ یک‌ مادر یک‌ همسر خوب‌ و یک‌ انسان‌ کارآمد ارایه‌ نمی‌شده‌ است‌ باید این‌ دو عیب‌ برداشته‌ شود ما بایستی‌ زن‌ را هم‌ باحجاب‌ نشان‌ بدهیم‌ هم‌ سرشار از ارزشهایی‌ که‌ اسلام‌ و انقلاب‌ برای‌ او در نظر گرفته‌ است‌ یعنی‌ نجابت‌ و عفت‌ زن‌ مهمترین‌ مسأله‌ آن‌ گوهر عفت‌ زن‌ آن‌ عضو اصلی‌ و رکن‌ اساسی‌ خانواده‌ بودن‌ آن‌ عضو اصلی‌ و رکن‌ اساسی‌ فعالیتهای‌ جامعه‌ بودن‌ آن‌ تأثیر زن‌ در رشد جامعه‌ و رشد مردان‌ آن‌ تأثیر زن‌ در واقعیتهای‌ گذشته‌ی‌ ما ـ از قبیل‌ انقلاب‌ و جنگ‌ و غیره‌ ـ است‌ در فیلم‌ سریال‌ شعر موسیقیدر برنامه‌ی‌ خانواده‌ در برنامه‌ی‌ "سلام‌ صبح‌ بخیر" و در سایر برنامه‌ها بایستی‌ اینها ارایه‌ بشود هم‌ در اجرا و هم‌ در تهیه‌ی‌ برنامه‌ سیاستگذاری‌ باید ناظر به‌ این‌ چیزها باشد البته‌ این‌ حرف‌ مخصوص‌ سیاستگذاری‌ نیست‌ مجریها هم‌ باید توجه‌ کنند این‌ کارها باید در رادیو و تلویزیون‌ انجام‌ بشود ولی‌ نمی‌شود این‌ مسؤولیت‌ من‌ و شماست‌ هر روز که‌می‌ گذرد باید یک‌ قدم‌ به‌ اینها نزدیکتر بشویم‌ من‌ یک‌ چیز دیگر را هم‌ که‌ به‌ نظر می‌رسد مهم‌ است‌ عرض‌ می‌کنم‌ نگذارید آن‌ روح‌ جهادی‌یی‌ که‌ در دوران‌ جنگ‌ تحمیلی‌ بر صدا و سیما حاکم‌ بود از بین‌ برود آن‌ روحیه‌ چیز بسیار مثبتی‌ است‌ البته‌ نمی‌گویم‌ که‌ مارش‌ جنگ‌ بزنید جنگ‌ نداریم‌ که‌ مارش‌ جنگ‌ بزنیم‌ یا گزارش‌ جنگی‌ بدهیم‌ اما جنگ‌ هشت‌ساله‌ که‌ فقط همان‌ هشت‌ سال‌ نبود جنگ‌ هشت‌ساله‌ یک‌ تاریخ‌ است‌ شما به‌ ادبیات‌ فرانسه‌ نگاه‌ کنید مطمئنا بخشی‌ از این‌ ادبیات‌ مصروف‌ به‌ قهرمانیهای‌ دوران‌ جنگ‌ است‌ چهار سال‌ جنگ‌ بوده‌ که‌ فرانسویها دو سه‌ سال‌ آن‌ را دچار فشار بودند و شکست‌ خوردند اما انواع‌ مختلف‌ قهرمانیها را هم‌ در میدان‌ جنگ‌ هم‌ در مبارزات‌ مردمی‌ داخل‌ پاریس‌ هم‌ در روابط انسانی‌ و نظایر آن‌ نشان‌ دادند شما ببینید که‌ اینها در رمانهای‌ فرانسوی‌ چه‌قدر تکرار می‌شود هر چند من‌ با شعر آنها آشنا نیستم‌ اما بعضی‌ از رمانهای‌ فرانسوی‌ را که‌ به‌ فارسی‌ ترجمه‌ شده‌ است‌ خوانده‌ام‌ اصلا در بهترین‌ رمانها و در عالیترین‌ اثرها نشانه‌ی‌ آن‌ روزها باقی‌ می‌ماند شما ببینید درباره‌ی‌ انقلاب‌ روسیه‌ چه‌قدر کتاب‌ نوشته‌ شده‌ و چه‌ حجمی‌ از تفاخر وجود دارد و برای‌ دیگران‌ باقی‌ گذاشته‌اند اینها چیزهایی‌ نیست‌ که‌ تمام‌ بشود اینها باید باقی‌ بماند در سالهای‌ گذشته‌ سریالی‌ تحت‌ عنوان‌ "روایت‌ فتح‌" توسط جهاد منتشر شد که‌ انصافا چیز خیلی‌ خوبی‌ بود مثلا اینها را نگهدارید روایت‌ فتح‌ که‌ تمام‌ نمی‌شود "روایت‌ فتح‌" روایت‌ فتح‌ و شرح‌ حال‌ رزمندگان‌ بود برای‌ هشت‌ سال‌ حادثه‌ اقلا هشت‌ سال‌ روایت‌ وجود دارد درعین‌حال‌ هفته‌یی‌ یک‌ شب‌ یک‌ ساعت‌ می‌گذاشتند این‌ نوع‌ کارها را باید ادامه‌ بدهید و اصلا در سیاستها بیاورید به‌ صدا و سیما به‌ عنوان‌ وظیفه‌ و به‌ عنوان‌ بخشی‌ از سیاست‌ بگویید که‌ باید اینها را حفظ کنند آقای‌ هاشمی‌ و دیگران‌ هم‌ که‌ در این‌جا هستند این‌ حرفها را می‌شنوند شما باید حال‌ و هوای‌ آن‌ را نگهدارید نکته‌ی‌ دیگری‌ که‌ در این‌ گزارش‌ بود این‌ است‌ که‌ بعد از انقلاب‌ سرودهای‌ خوب‌ و آهنگهای‌ بسیار خوبی‌ در جهت‌ ارزشهای‌ انقلابی‌ ساخته‌ شد ولی‌ در سالهای‌ اخیر رشد این‌گونه‌ آهنگها کم‌ شده‌ است‌ این‌ هم‌ حیف‌ است‌ باید آهنگهای‌ خوب‌ ساخته‌ شود شعرهای‌ خوب‌ و چیزهای‌ جدید اجرا گردد و همه‌ی‌ آنها ناظر به‌ ارزشهای‌ انقلابی‌ باشد اینها باید در صدا و سیما مرتبا منعکس‌ بشود این‌طور نباشد که‌ اگر چیز خوبی‌ منعکس‌ می‌شود حتما باید یک‌ شعر عاشقانه‌ باشد که‌ فلان‌ خواننده‌ی‌ معروف‌ خوانده‌ و اجرا کرده‌ است‌ و اگر یک‌ چیز انقلابی‌ است‌ حتما یک‌ گوشه‌اش‌ مثلا عیب‌ و ایراد و علتی‌ داشته‌ باشد نه‌ برای‌ تهیه‌ و تنظیم‌ آهنگهای‌ انقلابی‌ آهنگهای‌ اسلامی‌ و طرح‌ ارزشهای‌ اسلامی‌ از بهترین‌ موسیقیدانها و بهترین‌ خوانندگان‌ استفاده‌ بشود در این‌ غزلیات‌ چه‌قدر چیزهای‌ خوب‌ از این‌ قبیل‌ وجود دارد شعر "امروز امیر در میخانه‌ تویی‌ تو" را من‌ دو سه‌ سال‌ پیش‌ شنیدم‌ و بعدها هم‌ گاهی‌ شاید شنیده‌ باشم‌ اما این‌ را خیلی‌ کم‌ می‌گذارند ظاهرا این‌ شعر از مرحوم‌ حاج‌ میرزا حبیب‌ خراسانی‌ است‌ از این‌گونه‌ شعرها از این‌ مضامین‌ عرفانی‌ واقعی‌ خوب‌ خیلی‌ وجود دارد یا آن‌ شعر مرحوم‌ علامه‌ی‌ طباطبایی‌ ـ "همی‌ گویم‌ و گفته‌ام‌ بارها" ـ که‌ یکی‌ از خوانندگان‌ خوانده‌ و خیلی‌ هم‌ خوب‌ خوانده‌ همین‌طور است‌ این‌گونه‌ شعرها که‌ مضامین‌ عرفانی‌ واقعی‌ دارد خوانده‌ بشود والا هر شعر قلندری‌ مستانه‌یی‌ که‌ عرفانی‌ نیست‌ بعضی‌ خیال‌ می‌کنند هر چیزی‌ که‌ در آن‌ اسم‌ می‌ و معشوق‌ و امثال‌ آن‌ باشد عرفانی‌ است‌ اینها که‌ عرفانی‌ نیست‌ نه‌ شعرهای‌ قلندری‌ مستانه‌ی‌ خیلی‌ پستی‌ وجود دارد که‌ اصلا عرفانی‌ نیست‌ فرض‌ بفرمایید یک‌ قهرمان‌ پهلوان‌ خیلی‌ قوی‌هیکل‌ برود چاه‌ مستراح‌ خالی‌ کند مگر نمی‌شود.
1369/12/14

بیانات معظم له در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان‏ در دومین روز از دهه فجر (روز انقلاب اسلامی و جوانان)

این که ما بگوییم موسیقیبهترین راه مقابله با تهاجم فرهنگی است نه من به این معتقد نیستم که موسیقییک چنین کششی داشته باشد بهتر است بگویم یکی از راههای مبارزه با تهاجم فرهنگی است بله یکی از راههاست البته با شرایطی می‏تواند باشد اما بهترین راهش را این نمی‏دانم ببینید در مورد موسیقیدو حرف وجود دارد یکی این که ببینیم اساساً مشخّصه‏های موسیقیحلال و حرام چیست و دیگر این که بیاییم در مصداق مرزهایی را مشخّص کنیم تا به‏قول شما جوانان بدانند که این یکی حرام و این یکی حلال است البته این دومی کارآسانی نیست کار دشواری است که انسان از این اجراهای موسیقی‏های گوناگون موسیقیخارجی موسیقیایرانی هم با انواع و اقسامش با کلام بی‏کلام بخواهد یکی‏یکی اینها را مشخّص کند اما مشخّصه‏های کلّی‏ای دارد که آن‏را می‏شود گفت البته من هم در جاهایی به بعضی از اشخاصی که دست‏اندرکار بودند آنچه را که می‏توانستم و می‏دانستم گفته‏ام حالا هم مختصری برای شما عرض می‏کنم ببینید موسیقی‏ای که انسان را به بیکارگی و ابتذال و بی‏حالی و واخوردگی از واقعیتهای زندگی و امثال اینها بکشاند موسیقی حلال نیست موسیقیحرام است موسیقیچنانچه انسان را از معنویت از خدا و از ذکر غافل کند حرام است موسیقی‏ای که انسان را به گناه و شهوترانی تشویق کند حرام است از نظر اسلام این است موسیقیاگر این خصوصیات مضر و موجب حرمت را نداشته باشد البته آن‏وقت حرام نیست اینهایی را که من گفتم بعضیش در موسیقی بی‏کلام و در سازهاست بعضی هم حتّی در کلمات است یعنی ممکن است فرضاً یک موسیقی ساده بی‏ضرری را اجرا کنند لیکن شعری که در این موسیقی خوانده می‏شود شعرِ گمراه کننده‏ای باشد شعرِ تشویق کننده به بی‏بندوباری به ولنگاری به شهوترانی به غفلت و این‏طور چیزها باشد آن وقت حرام می‏شود بنابراین آن چیزی که شاخص حرمت و حلیّت در موسیقیاست و نظر شریف امام هم در اواخر حیات مبارکشان که آن نظریه را در باب موسیقی دادند به همین مطلب بود این است موسیقیلهوی داریم ممکن است موسیقیبه اصطلاح فقهی‏اش موسیقیلهوی باشد «لهو» یعنی غفلت یعنی دور شدن از ذکر خدا دور شدن از معنویت دور شدن از واقعیتهای زندگی دور شدن از کار و تلاش و فرو غلتیدن در ابتذال و بی‏بندوباری این موسیقیمی‏شود حرام اگر این با کیفیّت اجرا حاصل شود اگر با کلام حاصل شود فرقی نمی‏کندشما می‏گویید زبان بین‏المللی آن موسیقی‏ای که به‏قول خود شما مرزها را درنوردیده و در جاهایی پخش شده آیا لزوماً موسیقی خوبی است.
1377/11/13

بیانات معظم له در دیدار مداحان و ذاکران اهل بیت(ع) به مناسبت میلاد حضرت فاطمه‏ی زهرا(س)

در افزایش ایمان مخاطب این البته گفتنش آسان است آدم بالای گود بنشیند و یک دستوری به آن پهلوان وسط گود بدهد عمل کردنش سخت است اما شماها میتوایند عمل کنید شماها صدایتان خوب است حافظه‏تان خوب است نیرو و نشاطتان خوب است میتوانید همه‏ی این کارهائی را که گفتم انجام بدهید به جوانها توصیه میکنم شیوه‏های پیشکسوتها را بکلی کنار نگذارند دست نکشند من با نوآوری موافقم نوآوری هیچ اشکالی ندارد اما اگر بخواهید در این نوآوری کمال پیدا کنید بایستی این نوآوری در امتداد شیوه‏ی گذشتگان باشد «العلی محظورة الّا علی من بنی فوق بناء السّلفی» یک طبقه ساخته‏اند شما روی آن طبقه یک طبقه بسازید دیگری بیاید روی آن طبقه‏ی شما یک طبقه بسازد آن وقت بناء میشود مرتفع و الّا یکی ساخت شما بیائی خراب کنی یک طبقه بسازی یکی دیگر بیاید آن را که شما ساختی خراب کند باز یک طبقه بسازد همیشه همان یک طبقه خواهید ماند محسّنات اساتید پیشکسوتها و کسانی را که در این کار از شما یک پیراهن بیشتر پاره کرده‏اند یاد بگیرید و چیزی بر آن اضافه کنید شیوه‏های جدید این‏جوری درست بشود خوب است ما در قدیم از زبان موسیقیدانهای معروف شنیده بودیم که میگفتند موسیقی اصیل ایرانی را نوحه‏خوان و شبیه‏خوانها حفظ کرده‏اند موافق‏خوان مخالف‏خوان علی‏اکبرخوان قاسم‏خوان هر کدام یک دستگاهی را به اینها میدادند که باید در آن دستگاه بخوانند این موجب شد که موسیقینانوشته‏ی ایرانی که نه نُت داشت نه نوشته داشت و نه چیز دیگری داشت بتواند برسد به دست کسانی که اینها را با نُت و شیوه‏های جدید بتوانند ثبت و ضبط کنند حالا جوان امروز چه خواننده‏ی رادیو و تلویزیون که متأسفانه آنجا از این جهت وضع خوبی هم ندارد چه خواننده‏ی جلسه‏ی مداحی ناگهان بیاید آهنگهای اروپائی را آن هم به شکل غلط و نابلد بنا کند خواندن سبکهائی که فرض کنید حالا فلان خواننده‏ی غربی یا مقلد عربِ آن غربی یکوقتی خوانده ما این را از او یاد بگیریم و بنا کنیم خواندن که قبل از انقلاب هم متأسفانه همین کارها را کردند موسیقیاصیل ایرانی را که میتوانست نوع حلال هم داشته باشد البته همان موسیقیاصیل یک نوعش هم حرام است فرقی بین ایرانی و غیر ایرانی نیست همان را هم ضایع کردند البته بعد از انقلاب بهتر شد اما حالا مثلاً مداح یا خواننده‏ی ما بیاید در رادیو و تلویزیون به تقلید آن هم غلط آهنگ غربی یا آهنگ مجالس لهو را در مجلس ایمان و در مجلس معنویت تکرار کند این درست نیست این غلط است نوآوری درست اما نه این‏جور این مربوط به آهنگ است البته صدای خوب را میتوان با آهنگ بد خراب کرد صدای متوسط را میتوان با آهنگ خوب آرایش داد خود آهنگ یک مسئله است برویم سراغ شعر کلام داستان مفصلی اینجاست اولاً لفض شعر لفظِ خوب باشد همه شعر خوب را نمیشناسند هر شعری که یک آدم ناوارد تصور کرد این خوب است دلیل بر این نیست که آن خوب است شعر را بایستی آدم شعرشناس تصدیق کند که خوب است فایده‏ی شعر خوب چیست.
1386/04/14

بیانات‌ در دیدار با مسؤولان‌ صدا و سیمای‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌

نمی‌شود که‌ یک‌ ملت‌ منتظر بنشینند بعد یک‌ نفر برخلاف‌ میل‌ آنها و علی‌رغم‌ خواست‌ یک‌ انقلاب‌ بیاید و برنامه‌یی‌ را بین‌ برنامه‌ها بپیچد و آن‌جا بگذارد این‌که‌ نمی‌شود نکته‌ی‌ خیلی‌ مهم‌ دیگر راجع‌ به‌ زبان‌ فارسی‌ است‌ یک‌ بار دیگر هم‌ چند سال‌ قبل‌ از این‌ در همان‌ محل‌ خودتان‌ که‌ آمده‌ بودم‌ این‌ بحث‌ را کردم‌ از غلطگویی‌ واقعا انسان‌ خیلی‌ جوش‌ می‌خورد وقتی‌ که‌ غلطی‌ گفته‌ می‌شود ـ بخصوص‌ در بخشهای‌ پرشنونده‌ مثل‌ خبر و امثال‌ آن‌ ـ واقعا مثل‌ این‌ است‌ که‌ کسی‌ یک‌ سیلی‌ به‌ من‌ می‌زند غلطهایی‌ که‌ گفته‌ می‌شود ممکن‌ است‌ غلط عبارتی‌ غلط ناشی‌ از بی‌توجهی‌ یا ناشی‌ از این‌که‌ از کتاب‌ درست‌ منتقل‌ نشده‌ است‌ باشد فرض‌ کنید در برنامه‌ی‌ خوبی‌ که‌ رادیو پیش‌ از ساعت‌ 2 بعد از ظهر دارد و چیز پرجاذبه‌یی‌ هم‌ است‌ یک‌دفعه‌ یک‌ غلط گفته‌ شود من‌ یک‌ روز بعدازظهر می‌خواستم‌ این‌ برنامه‌ را گوش‌ کنم‌ و بعد هم‌ اخبار را بشنوم‌ و قدری‌ بخوابم‌ گوینده‌ چیزی‌ را غلط خواند ـ غلط ادبی‌ و عبارتی‌ ـ و من‌ هم‌ در آن روز واقعا چند ساعت‌ خواب‌ از سرم‌ رفت‌ این‌که‌ می‌گویم‌ مثل‌ آن‌ است‌ که‌ یک‌ سیلی‌ می‌زنند مبالغه‌ نیست‌ تازه‌ این‌ کم‌ است‌ گاهی‌ بعضی‌ از غلطها مثل‌ یک‌ سیلی‌ ویک‌ مشت‌ است‌ بعضی‌ از غلطها هم‌ مثل‌ یک‌ سیلی‌ و یک‌ مشت‌ و یک‌ لگد است‌ اتفاقا یادم‌ است‌ که‌ او می‌خواست‌ راجع‌ به‌ "جاحظ" صحبت‌ کند اسم‌ جاحظ "عمرو بن‌بحربن‌ محبوب‌" است‌ ولی‌ او "عمر بن‌ بحرین‌ محبوب‌" خواند وقتی‌ آدم‌ جاحظ به‌ این‌ معروفی‌ را این‌طوری‌ بشنود واقعا خیلی‌ جوش‌ می‌خورد ای‌ کاش‌ آن‌ وقتی‌ که‌ غلطی‌ گفته‌ می‌شود کسی‌ غیر از من‌ شنونده‌ نباشد ممکن‌ است‌ شنونده‌تان‌ یک‌ ادیب‌ یک‌ فاضل‌ یک‌ منتقد نظام‌ یا یک‌ دشمن‌ شما باشد من‌ خوفم‌ از دشمنان‌ شماست‌ که‌ نگویند ببینید اینها با زبان‌ فارسی‌ چه‌ می‌کنند بنابراین‌ زبان‌ فارسی‌ واقعا خیلی‌ مهم‌ است‌ باید مراقبت‌ و دقت‌ گردد و برای‌ کسانی‌ که‌ خوبند جایزه‌ گذاشته‌ بشود مسأله‌ی‌ موسیقیهم‌ یک‌ مسأله‌ی‌ دیگر است‌ آقای‌ هاشمی‌ راست‌ می‌گویند واقعا یکی‌ از مشکلات‌ این‌ مسأله‌ی‌ موسیقیاست‌ خیلی‌ سخت‌ است‌ که‌ ما بتوانیم‌ خطی‌ بکشیم‌ و بگوییم‌ این‌جا مرز است‌ اما من‌ می‌خواهم‌ بگویم‌ که‌ مصداقهای‌ واضح‌ دارد بین‌ آن‌ ساز و آواز حلال‌ و طیب‌ و طاهر با آن‌ ساز و آوازی‌ که‌ مکروه‌ و یا حرام‌ است‌ خط دقیقی‌ نکشیده‌ایم‌ که‌ مثلا بگوییم‌ این‌ یکی‌ این‌ مقدارش‌ که‌ بالا رفت‌ یا این‌ ساز که‌ اضافه‌ شد خراب‌ گردید به‌ این‌ دقت‌ نمی‌توانیم‌ اما بالاخره‌ در این‌ طیف‌ وسیع‌ دو نقطه‌ وجود دارد که‌ یکی‌ قطعا حلال‌ و یکی‌ قطعا حرام‌ است‌ قطعا حرامی‌ وجود دارد که‌ آن‌ را نباید مصرف‌ کنیم‌ اگر موسیقیـ حالا اسمش‌ را موسیقیسنتی‌ بگذارید یا موسیقیغیرسنتی‌ ـ که‌ یکی‌ از دستگاههای‌ معمولی‌ موسیقیخودمان‌ را هم‌ با ساز ساده‌یی‌ می‌زند اما شعر یک‌ شعر برانگیزاننده‌ی‌ مهیج‌ شهوت‌ باشد حرام‌ است‌ خواننده‌ هر کس‌ می‌خواهد باشد آن‌ صدای‌ خوش‌ و سازی‌ که‌ با هم‌ به‌ کار بیفتد تا جوانی‌ را فرضا به‌ عمل‌ حرام‌ شرعی‌ تحریک‌ کند کار حرامی‌ است‌ سعدی‌ و حافظ هم‌ شعر عشقی‌ محض‌ دارند این‌طور نیست‌ که‌ همه‌ی‌ اشعار آنها عرفانی‌ باشد بعضیها به‌ مسایل‌ دینی‌ و عرفانی‌ از خود ما واردتر شده‌اند ما می‌گوییم‌ که‌ این‌ شعر اشکال‌ دارد ولی‌ آنها می‌گویند نه‌ این‌ مفاهیم‌ عرفانی‌ دارد این‌ مفاهیم‌ عرفانی‌ که‌ من‌ نفهمم‌ چه‌ مفاهیم‌ عرفانی‌ است‌.
1369/05/07

سخنرانی‌ در دیدار با قاریان‌ چهل‌ کشور جهان‌ و جمعی‌ از روشن‌ضمیران‌ در سالروز بعثت‌ رسول‌اکرم‌(ص‌)

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم‌ در ابتدا این‌ عید عظیم‌ و بعثت‌ بی‌نظیر الهی‌ را که‌ امروز شما مؤمنین‌ به‌ اسلام‌ و ارادتمندان‌ به‌ نبی‌اکرم‌(صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم‌) یاد و خاطره‌ی‌ آن‌ را جشن‌ گرفتید به‌ همه‌ی‌ مسلمین‌ جهان‌ و مردم‌ انقلابی‌ کشورمان‌ و به‌ شما برادران‌ و خواهران‌ تبریک‌ عرض‌ می‌کنم‌ مسأله‌ی‌ بعثت‌ و پدید آمدن‌ این‌ حادثه‌ی‌ الهی‌ مهمترین‌ مسأله‌یی‌ است‌ که‌ در طول‌ عمر طولانی‌ بشریت‌ برای‌ او اتفاق‌ افتاده‌ است‌ در سرنوشت‌ انسان‌ و تاریخ‌ بشر هیچ‌ حادثه‌یی‌ به‌ قدر این‌ حادثه‌ مؤثر نبوده‌ و هیچ‌ لطفی‌ از طرف‌ پروردگار عالم‌ به‌ عظمت‌ این‌ لطف‌ و فضل‌ برای‌ انسانها وجود نداشته‌ است‌ ما افتخار داریم‌ که‌ با همه‌ی‌ وجود این‌ بعثت‌ عظیم‌ را قبول‌ کردیم‌ و به‌ آن‌ ایمان‌ آوردیم‌ و این‌ راه‌ سعادت‌ را شناختیم‌ این‌ خود یک‌ نعمت‌ عظیم‌ الهی‌ است‌ و هر انسان‌ مسلمانی‌ وظیفه‌ دارد که‌ بعثت‌ نبوی‌ را در زندگی‌ شخصی‌ و دنیای‌ خود تحقق‌ ببخشد و با ایمان‌ و عمل‌ و حرکت‌ به‌ سمت‌ هدفهایی‌ که‌ در بعثت‌ نبی‌ اکرم‌(صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم‌) وجود داشته‌ است‌ خود را به‌ بهشت‌ سعادت‌ الهی‌ و معنوی‌ واصل‌ و نایل‌ بکند البته‌ ما نمی‌توانیم‌ در معنای‌ بعثت‌ و حقیقت‌ آن‌ سخنی‌ بگوییم‌ این‌ حقیقت‌ والاتر از ذهن‌ و بیرون‌ از دسترس‌ عقول‌ قاصر ماست‌آنچه‌ که‌ امروز در مسأله‌ی‌ بعثت‌ برای‌ مسلمانان‌ عالم‌ مطرح‌ می‌باشد دو مطلب‌ است‌اول‌ این‌ که‌ این‌ بعثت‌ و سرچشمه‌ زنده‌ و جوشان‌ است‌ و این‌ فضل‌ و برکت‌ الهی‌ برای‌ انسانها در طول‌ تاریخ‌ است‌ و همان‌طور که‌ خدای‌ متعال‌ مکرر در قرآن‌ کریم‌ وعده‌ فرموده‌ است‌ ظهور این‌ حقیقت‌ برای‌ آن‌ است‌ که‌ بر زندگی‌ بشر غالب‌ بشود و زندگی‌ را به‌ رنگ‌ و شکل‌ خود در بیاورد این‌ حقیقت‌ محقق‌ خواهد شد "لیظهره‌ علی‌الدین‌ کله‌"مسأله‌ی‌ بعثت‌ یک‌ حقیقت‌ طبیعی‌ این‌ عالم‌ و یک‌ حالت‌ قطعی‌ و حتمی‌ برای‌ بشریت‌ است‌ آن‌ عدل‌ و حقی‌ که‌ با بعثت‌ خاتم‌الانبیاء(ص‌) در عالم‌ مطرح‌ شد برای‌ این‌ نبود که‌ جمعی‌ از مردم‌ در برهه‌یی‌ از زمان‌ آن‌ را قبول‌ بکنند و بخش‌ عظیمی‌ از تاریخ‌ بشر و انسانها آن‌ را نپذیرند بلکه‌ مطرح‌ شد تا عالم‌ و انسان‌ را طبق‌ پیشنهاد خود بسازد و بشریت‌ و همه‌ی‌ وجود را ـ به‌ تبع‌ بشر ـ از این‌ راه‌ به‌ کمال‌ برساند و این‌ خواهد شد اگر نشود نقض‌ غرض‌ خواهد بودالبته‌ حرکت‌ به‌ سمت‌ این‌ مقصود حرکتی‌ است‌ که‌ با شرایط و علل‌ و عوامل‌ متناسب‌ با خود انجام‌ می‌گیرد و ما به‌ سمت‌ این‌ حقیقت‌ می‌رویم‌ و هر قدمی‌ که‌ بشر بر می‌دارد ـ چه‌ خود او بخواهد چه‌ نخواهد حتی‌ چه‌ بداند و چه‌ نداند ـ به‌ حقیقت‌ بعثت‌ نزدیکتر می‌شودامروز آنچه‌ که‌ از شعارها در دنیا مطرح‌ است‌ همان‌ بعثت‌ الهی‌ است‌ اگر چه‌ غالبا عملی‌ تحت‌ آن‌ شعارها نیست‌ مثل‌ شعار عدالت‌ اجتماعی‌ آزادگی‌ و آزادی‌ علم‌ و دانش‌ و ترقی‌خواهی‌ تعالی‌ سطح‌ زندگی‌ و دیگر شعارهایی‌ که‌ دولتها و ملتها و صاحبان‌ افکار و مکاتب‌ آنها را می‌دهند نفس‌ این‌ شعارها در دنیا به‌ برکت‌ بعثتها و بعثت‌ آخرین‌ (بعثت‌ خاتم‌) مطرح‌ شده‌ است‌ که‌ البته‌ به‌ شکل‌ ناقصش‌ در دست‌ مردم‌ وجود دارد و بعضی‌ به‌ سمت‌ آن‌ حرکت‌ می‌کنندامروز ما و همه‌ی‌ بشریت‌ به‌ سمت‌ تدین‌ به‌ مفاهیم‌ و ارزشهای‌ این‌ بعثت‌ حرکت‌ می‌کنیم‌ و ما در جمهوری‌ اسلامی‌ مفتخریم‌ که‌ جزو انسانها و ملتهایی‌ هستیم‌ که‌ شعار دین‌ و عمل‌ به‌ قرآن‌ را در زندگی‌ خود محقق‌ و پیاده‌ کرده‌ایم‌ و به‌ سمت‌ کمال‌ تحقق‌ آن‌ پیش‌ می‌رویم‌ ما مفتخریم‌ که‌ این‌ حقیقت‌ را شناخته‌ایم‌ آن‌ را دیده‌ایم‌ به‌ آن‌ عشق‌ ورزیده‌ایم‌ حرکت‌ به‌ سمت‌ آن‌ را شروع‌ کرده‌ایم‌ و به‌ میزان‌ زیادی‌ پیش‌ رفته‌ایم‌ همه‌ی‌ دنیا و همه‌ی‌ بشریت‌ باید همین‌ راه‌ را طی‌ کنند و طی‌ خواهند کرد مطلب‌ دوم‌ در مورد شخص‌ نبی‌اکرم‌(صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم‌) است‌ نام‌ و یاد و محبت‌ و حرمت‌ و تکریم‌ این‌ بزرگوار محور اصلی‌ برای‌ تجمع‌ همه‌ی‌ آحاد مسلمان‌ در همه‌ی‌ دوره‌های‌ اسلامی‌ است‌ هیـچ‌ نقطه‌ی‌ دیگـری‌ در مجموعه‌ی‌ دین‌ وجود ندارد که‌ این‌ طور از همه‌ی‌ جهات‌ ـ هم‌ جهات‌ عقلی‌ هم‌ جهات‌ عاطفی‌ هم‌ جهات‌ روحی‌ و معنوی‌ و اخلاقی‌ ـ مورد قبول‌ و توافق‌ و تفاهم‌ همه‌ی‌ فرق‌ و آحاد مسلمین‌ باشد این‌ آن‌ نقطه‌ی‌ مرکزی‌ و محوری‌ است‌قرآن‌ و کعبه‌ و فرایض‌ و عقاید همه‌ مشترکند اما هر کدام‌ از اینها یک‌ بعد از شخصیت‌ انسان‌ ـ مثل‌ اعتقاد محبت‌ گرایش‌ روحی‌ حالت‌ تقلید و تشبه‌ و تخلق‌ عملی‌ ـ را به‌ خود متوجه‌ می‌کند وانگهی‌ در میان‌ مسلمانها غالب‌ این‌ چیزهایی‌ که‌ گفته‌ شد با تفسیرها و دیدگاههای‌ مختلف‌ مورد توجه‌ است‌ اما آنچه‌ که‌ همه‌ی‌ مسلمانها از لحاظ فکر و اعتقاد و ـ مهمتر از عاطفه‌ و احساس‌ ـ وحدت‌ و تفاهم‌ روی‌ او اشتراک‌ دارند وجود مقدس‌ پیامبر خاتم‌ و نبی‌اکرم‌ حضرت‌ محمدبن‌ عبدالله‌(صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم‌) است‌ این‌ نقطه‌ را باید بزرگ‌ شمرد این‌ محبت‌ را باید روزبه‌روز بیشتر کرد و این‌ گرایش‌ معنوی‌ و روحی‌ به‌ آن‌ وجود مقدس‌ را باید در ذهن‌ مسلمین‌ و در دل‌ آحاد مردم‌ تشدید کردشما می‌بینید که‌ در توطئه‌ و تهاجم‌ فرهنگی‌ به‌ اسلام‌ یکی‌ از قسمتهایی‌ که‌ مورد توطئه‌ی‌ خباثت‌آمیز دشمن‌ قرار می‌گیرد همین‌ وجود مقدس‌ و بزرگوار است‌ که‌ در آن‌ کتاب‌ شیطانی‌ مورد تهاجم‌ قرار گرفت‌ و نشان‌ داد که‌ توطئه‌ی‌ دشمن‌ در مجموعه‌ی‌ عقاید و عواطف‌ ملت‌ مسلمان‌ به‌ کجاها ناظر است‌نکته‌ی‌ آخری‌ که‌ مطرح‌ می‌کنم‌ توجه‌ به‌ قرآن‌ است‌ که‌ بحمدالله‌ بعد از پیروزی‌ انقلاب‌ در میان‌ ملت‌ ما روزافزون‌ بوده‌ است‌ و من‌ باید از برادران‌ عزیزی‌ که‌ این‌ مراسم‌ و تشکیلات‌ و دعوت‌ و مسابقات‌ و تشویق‌ عمومی‌ را برای‌ ملتمان‌ فراهم‌ کردند و نیز از برادران‌ عزیزمان‌ در حج‌ و اوقاف‌ که‌ به‌ این‌ مسأله‌ اهتمام‌ ورزیدند صمیمانه‌ تشکر کنم‌ این‌ اهتمام‌ جای‌ تقدیر و شکرگزاری‌ دارد اما حتی‌ از این‌ هم‌ بیشتر و وسیعتر باید نسبت‌ به‌ امر قرآن‌ اهتمام‌ ورزید زیرا قرآن‌ همه‌ چیز ماست‌ما باید قبول‌ کنیم‌ که‌ ملت‌ ما در نیم‌ قرن‌ پیش‌ از پیروزی‌ انقلاب‌ ـ که‌ واقعا مدت‌ کمی‌ نیست‌ ـ روزبه‌روز از قرآن‌ فاصله‌ گرفته‌ و دور شده‌ است‌ تا قبل‌ از این‌ نیم‌ قرن‌ مردم‌ ما ـ حتی‌ آنهایی‌ که‌ سواد خواندن‌ و نوشتن‌ نداشتند ـ غالبا می‌توانستند قرآن‌ را از رو بخوانند به‌ همین‌ جهت‌ این‌ مکتبخانه‌ها نعمت‌ بزرگی‌ بود چه‌ قدر کسانی‌ از افراد مسن‌ نسل‌ قبل‌ را ما می‌شناختیم‌ که‌ سواد خواندن‌ و نوشتن‌ نداشتند نمی‌توانستند فارسی‌ بخوانند و با آن‌ که‌ زبانشان‌ فارسی‌ بود نمی‌توانستند زبان‌ خودشان‌ را به‌ صورت‌ مکتوب‌ بنویسند و بخوانند اما می‌توانستند کتاب‌ خدا را بخوانند و قرآن‌ را بفهمندآن‌ سیاستی‌ که‌ رژیم‌ وابسته‌ی‌ فاسد خبیث‌ دشمن‌ را در این‌ کشور بر سر کار آورد و بیش‌ از پنجاه‌ سال‌ مسلط نگهداشت‌ یکی‌ از بزرگترین‌ ضربه‌هایی‌ که‌ زد و ضررهایی‌ که‌ وارد کرد همین‌ بود که‌ قرآن‌ را بتدریج‌ کنار گذاشت‌ تا آن‌جا که‌ از میان‌ جامعه‌ی‌ ما قرآن‌ بیرون‌ رفت‌ لذا در مدارس‌ ما درس‌ موسیقیمی‌دادند اما از آموزش‌ قرآن‌ خبری‌ نبود هر بچه‌یی‌ که‌ به‌ دبستان‌ و دبیرستان‌ می‌رفت‌ نت‌ موسیقیرا یاد می‌گرفت‌ اما متن‌ قرآن‌ کریم‌ را نمی‌آموخت‌ بنابراین‌ ما را جدا کردند و از قرآن‌ دور نگهداشتندمن‌ پیش‌ از انقلاب‌ وقتی‌ به‌ وضع‌ قرآن‌ در جامعه‌ی‌ خودمان‌ نگاه‌ می‌کردم‌ و جوانهایی‌ را که‌ با این‌ استعداد و شوق‌ و علاقه‌ از قرآن‌ دور می‌ماندند می‌دیدم‌ چه‌ خون‌ دلی‌ می‌خوردم‌ خدا را شکر می‌کنیم‌ ـ هرچند از ادای‌ این‌ شکر عاجزیم‌ ـ که‌ با پیروزی‌ انقلاب‌ ما را به‌ قرآن‌ برگرداند و با قرآن‌ آشنا کرد و راه‌ قرآن‌ را به‌ روی‌ ما باز کردما باید عقب‌ماندگیها را جبران‌ کنیم‌ ما با کسانی‌ که‌ زبان‌ مادریشان‌ عربی‌ است‌ فرق‌ داریم‌ آنها با اندکی‌ سواد می‌توانند قرآن‌ را بفهمند البته‌ متن‌ قرآن‌ متنی‌ نیست‌ که‌ هر عرب‌ بی‌سوادی‌ بتواند آن‌ را درست‌ بفهمد مقداری‌ معلومات‌ و معارف‌ لازم‌ است‌ اما بالاخره‌ می‌توانند بفهمند در صورتی‌ که‌ فارسی‌زبانها این‌طور نیستند ما باید علاوه‌ بر خواندن‌ متن‌ قرآن‌ ترجمه‌ی‌ آن‌ را هم‌ یاد بگیریم‌ امروز بحمدالله‌ جوانهای‌ ما قرآن‌ خوان‌ هستند و خوب‌ هم‌ می‌خوانند در سرتاسر کشور ما قرای‌ با ارزش‌ و ممتازی‌ داریم‌ که‌ وقتی‌ در مسابقات‌ جهانی‌ شرکت‌ می‌کنند گوی‌ سبقت‌ را از بقیه‌ی‌ کشورها می‌ربایند و بحمدالله‌ از این‌ گونه‌ قراء کم‌ هم‌ نداریم‌غیر از آنچه‌ که‌ تاکنون‌ انجام‌ گرفته‌ دو کار دیگر باید انجام‌ بگیرداول‌ این‌که‌ بایستی‌ روخوانی‌ قرآن‌ تمام‌ ملت‌ ما را شامل‌ بشود نباید یک‌ نفر در میان‌ ملت‌ ما بماند که‌ قادر نباشد قرآن‌ را باز کند و به‌ صورت‌ صحیح‌ بخواند زن‌ و مرد و کوچک‌ و بزرگ‌ و پیر و جوان‌ باید بتوانند قرآن‌ را بخوانند البته‌ باید برای‌ این‌ کار برنامه‌ریزی‌ بشود سازمان‌ اوقاف‌ سازمان‌ تبلیغات‌ اسلامی‌ وزارت‌ آموزش‌ و پرورش‌ سازمانهای‌ گوناگون‌ و مؤسسات‌ دیگری‌ که‌ به‌ عشق‌ قرآن‌ به‌ وجود آمده‌اند باید این‌ کار را در ردیف‌ اول‌ وظایف‌ خودشان‌ قرار بدهند این‌ کار باید انجام‌ بگیرد نمی‌شود در کشوری‌ که‌ بر مبنای‌ اسلام‌ اداره‌ می‌شود قرآن‌ را به‌ دست‌ یک‌ نفر بدهیم‌ و بگوییم‌ بخواند اما نتواند این‌ کتاب‌ عزیز را باز کند و بخواند بنابراین‌ همه‌ باید بتوانند قرآن‌ را بخوانند البته‌ این‌ قدم‌ اول‌ است‌کار دوم‌ رفتن‌ به‌ سمت‌ فهم‌ قرآن‌ است‌ قرآن‌ باید ترجمه‌ بشود ما تا امروز ترجمه‌ی‌ خوب‌ کم‌ داشته‌ایم‌ و از این‌ جهت‌ فقیریم‌ بعضی‌ از ترجمه‌هایی‌ که‌ در دسترس‌ می‌باشد بهتر است‌ که‌ اصلا نباشد زیرا مورد اعتماد نیست‌ البته‌ بعضی‌ بهتر است‌ و بعضی‌ هم‌ نسبتا خوب‌ می‌باشد که‌ اخیرا در دسترس‌ قرار گرفته‌ است‌باید قرآن‌ با ترجمه‌های‌ متعدد منتشر شود تعدد و تکرار هیچ‌ ایرادی‌ ندارد و زیادی‌ نیست‌ اگر ما ده‌ ترجمه‌ی‌ خوب‌ قرآن‌ هم‌ داشته‌ باشیم‌ زیاد نیست‌ زیرا هرکسی‌ با مذاق‌ و سبک‌ فکر و سطح‌ معلومات‌ خود از یکی‌ از آنها خواهد توانست‌ استفاده‌ کند بنابراین‌ تعدد و تکرار اشکالی‌ ندارد منتها ترجمه‌ باید صحیح‌ باشد و اهل‌ فن‌ آن‌ را ببینند مردم‌ این‌ ترجمه‌ی‌ صحیح‌ را با متن‌ قرآن‌ بخوانند و بخصوص‌ شما که‌ قرآن‌ را تلاوت‌ می‌کنید آن‌ قسمتی‌ را که‌ می‌خوانید حتما ترجمه‌اش‌ را بفهمید و بدانید که‌ بدون‌ دانستن‌ ترجمه‌ی‌ قرآن‌ قادر به‌ تلاوت‌ خوب‌ نخواهید بودمن‌ به‌ برادرانی‌ که‌ اهل‌ تلاوت‌ قرآنند مکرر یادآور شده‌ام‌ که‌ شما نمی‌توانید خوب‌ تلاوت‌ بکنید در حالی‌ که‌ نمی‌دانید کجا باید وصل‌ کنید کجا باید وقف‌ کنید و کجا را مناسب‌ است‌ با چه‌ لحنی‌ بخوانید در حرف‌ زدن‌ معمولی‌ هم‌ شما صدایتان‌ را بالا می‌برید پایین‌ می‌آورید و بر تأثیرگذاری‌ سخن‌ می‌افزایید اینها لازمه‌ی‌ کلام‌ است‌ وقتی‌ قرآن‌ را تلاوت‌ می‌کنید باید بتوانید این‌ کارها را بکنید و بدون‌ اطلاع‌ نمی‌شود این‌ کارها را انجام‌ داد حفظ قرآن‌ قدم‌ بعدی‌ است‌ که‌ هرکس‌ توفیق‌ پیدا بکند یقینا خیر کثیری‌ به‌دست‌ آورده‌ است‌امیدواریم‌ که‌ خداوند همه‌ی‌ ما را در دنیا و آخرت‌ با قرآن‌ محشور کند ان‌شاءالله‌ زندگی‌ ما قرآنی‌ باشد و به‌ سمت‌ اهداف‌ این‌ کتاب‌ شریف‌ حرکت‌ کنیم‌ و ممات‌ ما هم‌ با معرفت‌ قرآن‌ و در خدمت‌ آن‌ قرار گیردوالسلام‌ علیکم‌ و رحمه‌الله‌ و برکاته‌.
1368/12/04

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی‏در دیدار قاریان قرآن کریم در ماه مبارک رمضان‏

بسم‏ اللَّه‏ الرّحمن ‏الرّحیم‏ خدا را سپاس گزاریم که توفیق عنایت کرد تا بار دیگر در این محفل نورانی قرآنی با حضور قرای جوان و پُراستعدادمان شرکت کنیم امسال و بعضی سالهای دیگر بحمداللَّه ماه رمضان را با این جلسه‏ ی قرآنی بسیار خوب و برجسته افتتاح کردیم برجستگی این جلسه به خاطر این است که این جوان هایی که در این‏جا تلاوت قرآن می‏کنند استعدادهای بسیار درخشانی هستند که یقیناً اگر وسایل و امکانات پرورش این استعدادها به‏ طور کامل فراهم شود و آن بالندگی لازم را پیدا کنند کشور ما قله‏ی تلاوت قرآنی در دنیای اسلام خواهد شد صداها خوب فراگیری‏ها خوب آمادگی‏ها خوب و این نعمت بزرگی است منتها قدری بیشتر باید زمینه‏ ی رشد و بالندگی این جوانها پیدا شود بارها عرض کرده ‏ایم که تلاوت قرآن به شکل ممتاز و با صدای خوش و با آهنگ درست و خوب مشوق گرایش عمومی به قرآن با دلها و جانها و فکرهاست این تفنن نیست این یک کار زاید و تشریفاتی نیست اگر درست بفهمیم چه کار داریم می‏ کنیم این یک حرکت منطقی و قدم استواری است در راه همه‏گیر شدن فهم و معرفت قرآن این مطلب را برای این عرض کردیم که شما قرآنیان عزیز که غالب این جمعیتی که این‏جا هستید یا همه جزو علاقه‏مندان به قرآن یا تلاوت کنندگان به آهنگهای قرآنی هستید و از این جهت مخاطب شمایید این کار را هرچه می‏توانید پیش ببرید و پایه‏ های محکمی را برای آن فراهم بکنید البته تلاوتهایی که امروز گوش کردم متوجه شدم که امسال از سال گذشته بهتر شده است این نشان‏دهنده‏ی این است که ما رو به رشد هستیم خیلی از تلاوتهای همین جوان های خودمان که بعضی از آنها حالا در این‏جا خواندند تلاوتهایی است که از خیلی از تلاوت هایی که گاهی در رادیو پخش می‏شود و بنده گاهی گوش می‏کنم بهتر است این نشان‏دهنده‏ی این است که ما به سمت جلو حرکت می‏کنیم البته این کار هم مثل همه‏ ی کارهای دیگر شرایطی دارد بایستی آن نکات لازم را از اساتیدش فراگرفت هرکه چیزی یاد گیرد باید از استاد گیرد خودرُو بار آمدن اتلاف منابع و اتلاف استعدادها را به دنبال دارد وقتی انسان خودرُو بیاید بالا استفاده‏ ی بهینه از استعدادش نمی‏شود بایستی همه‏ ی جهات هم درست‏خوانی متن که الحمدللَّه تجوید خیلی خوب شده و این جوانها تجویدشان خیلی خوب است بعضی از دقتهایی که ماها در تجوید می‏کنیم من گاهی دیده‏ام این خواننده ‏های درجه‏ی دو مصری که می‏آیند این‏جا غالباً بعضی از این موارد را آنها رعایت و مراعات نمی‏کنند هم صداها که صداهای بسیار خوبی در بین جماعت ماست رعایت شود یک اشکال بزرگ در تلاوتهای ما که حالا بحمداللَّه دارد اصلاح می‏شود عدم توجه قاری و تلاوت‏کننده به مضمون آیه‏یی است که می‏خواند وقتی شما با مضمون آیه کاملاً آشنا بودید خود شما در هنگام خواندن تحت‏ تأثیر قرار می‏گیرید و نفس این تحت‏ تأثیر قرارگرفتن شما هم در لحن و هم در صدا و هم در نغمه و هم حتّی در حرکات ظاهری شما اثر می‏گذارد و روی مخاطب و جلسه هم تأثیر می‏گذارد نظیر این موضوع را در خواننده‏ های شعر فارسی و مداحهایی که خوش‏ صدا هستند و در بعضی از جلسات می‏خوانند دیده‏اید شعر خوبی که می‏خواند خودش تحت‏تأثیر صدای خودش قرار می‏گیرد و لحن او تحت‏تأثیر این خودْتأثیری قرار می‏گیرد و نافذتر و شیرین‏تر و دلنشین‏تر می‏شود عیناً در قرآن خواندن هم همین‏طور است بعضی از خواننده‏های مصری هم که این جهت را بیشتر رعایت می‏کنند لحنشان دلپذیرتر و دلنشین ‏تر است این یک نکته است که باید مورد توجه قرار بگیرد و این در وقف و ابتدا و مسائلی از این قبیل هم تأثیر می‏گذارد این را به شماها که همه اهل فن تلاوتید عرض بکنیم که یکی از محسنات جلسه‏ ی امسال این بود که اصرار به بلندخوانی و نفس عمیق نشان دادن نبود این خیلی خوب است قرا اصلاً اصرار نداشته باشند که نشان دهند نفس‏شان زیاد است نه این نفس بلند برای آن‏جایی لازم است که اگر آیه را قطع کنید معنا خراب می‏شود آن‏جاست که نفس بلند خوب است نفسی که به آن بلندی نیست این‏جا کم می‏آورد البته آن هم راه جبران دارد می‏بینید که در بین قرای مصری بعضی‏ ها درجه‏ی یک هستند ولی نفسهایشان کوتاه است مثل عبدالفتاح یا بعضی دیگر این عیب اساسی محسوب نمی‏شود و قابل جبران است یعنی آن استادِ فن بلد است که اگر نفسش کوتاه آمد دنباله‏ی آیه را چه‏ طور بخواند که انگار قطع نشده قشنگ می‏ خوانند خیلی از این قرای قدیمی البته این‏طورند اما این جدیدی‏ها که حالا هستند و ایران هم زیاد می‏آیند اغلبشان مبتلا به همین مرضند مرضِ نفسگیری و بلندخوانی گاهی خودش بال‏بال می‏زند اما قطع نمی‏کند این هیچ حُسنی محسوب نمی‏شود فقط حُسنش همان جایی است که انسان احتیاج دارد به نفس بلند و اگر نفسش کوتاه باشد کم خواهد آورد خراب می‏کند که آن هم یک زینتی است خوب است اما در غیر آن هیچ لازم نیست ببینید کجا بایستی آیه را کوتاه کرد کجا باید وقف کرد کجا بایست با وقف معنایی را نشان داد یا با تکرار معنایی را نشان داد و گاهی با یک کلمه یک معنایی را رساند اینها را باید رعایت بکنید یکی از مسائل تلاوت ما مسأله ‏ی موسیقیتلاوت و این نغمه‏ های صحیح تلاوت است که اینها را بایست صحیح خواند دیگر حالا مجال صحبت در این زمینه نیست این هم بسیار مهم است اینها هم یک روش و شیوه‏یی دارد که البته من حالا می‏بینم خیلی بهتر شده و سابقها این‏طور نبود نغمه‏ ها و آهنگهای قرآنی را بایستی فراگرفت البته خیلی‏اش هم ذوقی است این را هم عرض بکنیم یعنی اگر کسی دارای ذوق هنری باشد بدون این‏که بخواهد یاد بگیرد و نُت بخواند خودش می‏ فهمد که چه کار بایستی بکند طبیعتِ ذوق قاری او را می‏کشاند به یک آهنگ صحیح هرچه بتوانید کمتر در این زمینه ‏ها از این و آن تقلید بکنید بهتر است امروز از دعای آقای موسوی هم محروم شدیم پروردگارا به محمّد و آل محمّد همه‏ی ما را با قرآن زنده بدار و با قرآن محشور کن ما را ممتاز و مفتخر به فهم معارف بلند قرآنی بفرما ما را از قرآن هرگز جدا مفرما ما را مشمول ادعیه‏ی زاکیه‏ی حضرت بقیةاللَّه قرار بده والسّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته.
1383/07/25

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی‏ در دیدار اصحاب فرهنگ و هنر

می‏گوید منافع من در گرو این کار است یعنی منافع او با چند هزار کیلومتر فاصله باید در خلیج فارس تأمین شود ولو منافع کشوری که در همین منطقه زندگی می‏کند تأمین نشود اینها در هر کشوری هر اقدامی می‏کنند به خاطر این است که آن منافعِ فرامرزی باید تأمین شود جرم جمهوری اسلامی این است که برخلاف همه کشورهای دنیا زیر بار این منافع نمی‏رود و آنها را تأمین نمی‏کند می‏گوید می‏خواهم منافع خودم را تأمین کنم به منافع شما هم کاری ندارم این‏که گفته می‏شود جمهوری اسلامی سرِ جنگ دارد این‏طور نیست امریکا با ما وضع قابل جنگی ندارد ما یک طور دیگریم آنها یک طور دیگرند ما بنای جنگیدن با امریکا را نداشتیم هیچ وقت هم چنین چیزی را نگفتیم ولی ما بنای تسلیم شدن نداریم و می‏گوییم با هیچ قیمتی در مقابل شما تسلیم نمی‏شویم این جرم جمهوری اسلامی است در زمینه مسائل گوناگون و قضیه فلسطین و غیره نیز همین‏طور است به جرم تسلیم نشدنِ یک ملت در مقابل تمایل مستکبرانه قدرتهای جهانی این ملت محکوم می‏شود که با همه ابزارها از جمله ابزار هنری با او به‏شدّت مبارزه شود همان‏گونه که عرض کردم سازمان سیا بخش هنری دارد و فیلمهایی که بعد از انقلاب علیه ما و علیه شیعه و اسلام درست کردند بسیار زیاد است شما که یک فیلمساز و سینماگر و بازیگر سینما و تئاتر و موسیقیدان و آهنگساز ایرانی هستید و این واقعیّت و مظلومیت را ادراک می‏کنید تکلیفتان چیست? آیا هیچ تکلیف مردمی وجود ندارد? من شنیده‏ام که در قضایای جنگ جهانی در روسیه شورِ علی‏اف آهنگ معروفی است که البته من نه آهنگش را شنیده‏ام نه درست می‏دانم چیست آقایان می‏دانند در تهییج مردم برای وارد شدن به میدان جنگ بیشترین تأثیر را داشت یعنی در خدمت اهداف مردمی قرار گرفت به طور طبیعی این توقّع از هنرمندِ هر کشوری وجود دارد بنابراین چطور می‏تواند نسبت به این قضیه بی‏تفاوت بماند در حالی که دشمن از ابزار هنر استفاده می‏کند? این نکته را هم به شما بگویم این حرفهایی که گاهی آدم می‏شنود که در دنیا ما را به خشونت‏طلبی متّهم می‏کنند حرفهایی نیست که آدمهای هوشمند و زیرک آن را بپذیرند یا بر زبان جاری کنند برای از رو بردن یک ملت بهترین راه این است که با انبوه تبلیغات متراکم او را از میدان خارج کنند دائماً او را متهم کنند و در موضع دفاع قرار دهند این یک شیوه شناخته شده است ما را به خشونت متهم می‏کنند چه کسانی این کار را می‏کنند? یکی دو سال پیش یکی از رؤسای کشورهای اروپایی به این‏جا آمده بود می‏دانید که در دیدارهای بین‏المللی سطوح بالا بسیاری از حرفها کلیّات و نوعاً تعارف‏آمیز و ایده‏پراکنی است او راجع به صلح صحبت کرد که بله ما طرفدار صلح هستیم من خارج از پروتکلهای معمولی این‏گونه ملاقاتها حالت طلبگی به خودم گرفتم و گفتم شما اروپاییها جنگ را به راه می‏اندازید خودتان هم دم از صلح می‏زنید بزرگترین جنگهای تاریخ بشر را شما اروپاییها به راه انداختید و آن همه آدم کشته شدند ما که این طرف دنیا بودیم باد جنگِ شما این همه به ما خسارت وارد کرد حالا هم آمده‏اید و دم از صلح می‏زنید «خود گویی و خود خندی خود مرد هنرمندی» گفتم ما مشکلی به نام جنگ نداریم هیچکدام از کشورهای اسلامی طالب جنگ نیستند شما از جنگ حرف می‏زنید خودتان هم می‏آیید شعار صلح می‏دهیدآنها این همه سلاح تولید می‏کنند و به همه دنیا می‏دهند بنابراین حقیقت قضیه این است که خود آنها بیشترین خشونت را مرتکب می‏شوند از تروریسم صحبت می‏کنند ولی مرادشان این است که چرا جمهوری اسلامی از مبارزان فلسطینی که از وطن خودشان دفاع می‏کنند حمایت می‏کند از نظر رسانه‏های جهانی حمایت از تروریسم یعنی حمایت از مبارزان فلسطینی خراب کردن خانه فلسطینی روی سرش توسط تانک اسرائیلی و کشتن بچه چند ماهه تروریسم نیست اما وقتی نظامی خشنِ جنایتکاری در حادثه‏ای کشته می‏شود در مطبوعاتِ خودشان عکس زنش را جدا عکس بچه‏اش را جدا در حال گریه کردن و شیون زدن و عکس خاکسپاری‏اش را جدا منتشر می‏کنند برای این‏که نشان دهند این طرف خشونت می‏ورزد اینها کارهای تبلیغاتی‏ای است که می‏کنند غرض این است که به هنر و سیاست باید قدری عمیقتر نگاه کنیم نمی‏شود ساده‏اندیشی کرد امیدوارم که ارزش هنر در همان جایگاه حقیقی خودش اوّل مورد توجّه اهل هنر قرار گیرد و آنها به ارزش محموله باارزشی که در وجودشان است توجّه کنند و آن را احترام نمایند احترام کردنش هم به این است که آن را در جای شایسته‏ای خرج کنند امام سجاد (علیه‏السّلام) در حدیثی می‏فرمایند جان و وجود انسانی تو ارزشمندترین چیزهاست هیچ چیزی جز بهشت موعود خدا نمی‏تواند بهای این جان قرار گیرد این را به‏غیر بهشت خدا ندهید هنر بخشی از آن فاخرترین و ارزشمندترین قسمتهای جان انسانی است باید برای این ارزش قائل شد و آن را برای خدا خرج کرد البته وقتی می‏گوییم برای خدا خرج کنید فوراً ذهن به طرف همان حالت قشریگری و ریاکاری نرود مسأله اقتصاد در هنر مسأله مهمی است نکته‏ای است که به دستگاههای اجرایی مربوط می‏شود و من بخصوص تکیه می‏کنم بر این‏که دوستان وزارت ارشاد به آن توجّه کنند راست می‏گویند هم فیلمسازها هم بقیه بخشهای هنری علاوه بر این‏که وضع خود هنرمندان از لحاظ زندگی چندان ممتاز نیست و در خیلی جاها در حدّ قابل قبولی نیست کسانی هم که در رشته‏ های هنری سرمایه ‏گذاری می‏کنند غالباً وقتی به چیزهایی پایبند هستند نمی‏توانند بازده مالی داشته باشند یقیناً باید به اینها کمک شود اگر کمک نشد به سمت هر چیزی که بتواند پول را به سمت آنها بیاورد و آنها را تأمین کند به قول اصحاب سینما «گیشه‏گرایی» می‏روند که طبعاً این هم در همه وقت چیز خوبی نیست گرایش به مسائل جنسی و شهوانی و امثال اینها در سینما یک مقدار عاملش همین است می‏خواهند فیلم جاذبه پیدا کند لذا یک مشت افرادِ بخصوصی را جمع می‏کنند متأسّفانه این عیب بزرگی است که در بسیاری از فیلمهای ما دیده می‏شود آن نمونه‏هایی که دوستان گفتند اصلاً قابل قبول نیست کاملاً مردود است البته این چند فیلمی که آقایان به آن اشاره کردند من هیچکدام را ندیده‏ام بحثِ سانسور نیست بحثِ این است که ما نباید به ذهن و دل جوان چیزی را بدهیم که او را به سمت گناه و فساد می‏لغزاند این غیر از آزاد گذاشتن فکر برای انتخاب در مسأله‏ای است شما می‏دانید که مسائل احساساتی به کسی فرصت انتخاب نمی‏دهد انسان را به سمتی می‏کشاند بدون این‏که قدرت انتخاب داشته باشد اینها را من نمی‏پسندم انسان در بسیاری از فیلمها و کارهای نمایشی مشاهده می‏کند که برای جلوه دادن به کار از جاذبه‏های جنسی استفاده می‏کنند در موسیقی یک‏ طور دیگر در بعضی از هنرهای دیگر طور دیگر باید به‏ گونه ‏ای باشد که هنرمند بتواند آزادانه هنر خودش را بدون این اجباری که گفتم اجبار به سمت مشتری طلبی عرضه کند تا هنر صحیح و کامل از آب درآیدامیدواریم که ان‏شاءالله هم من و هم همه مسؤولان و هم شما هنرمندان عزیزی که در این‏جا تشریف دارید مشمول هدایت و رحمت الهی باشیم و دست کمک خداوند ما را پشتیبانی و یاری کند من دوباره از شما دوستان عزیز و برادران و خواهرانی که زحمت کشیدید و به این‏جا آمدید تشکر می‏کنم این فرصت مغتنم را به من دادید که از نزدیک با شما مواجه شوم و اگرچه محدود و کم اما از نظرات برخی از شما استفاده کنم من احترام و ستایش خودم را نسبت به کسانی که در عرصه هنر دلسوزانه مسؤولانه و متعهّدانه بذلُ تلاش و همّت می‏کنند عرض می‏کنم و از آنها تشکر می‏کنم و همچنین از کسانی که کارهای درخشان و باارزشی ارائه کرده‏اند چه پیشکسوتهای باارزش ما چه جوانان نوبالیده ما سپاسگزارم ان‏شاءالله همه شما موفّق و مؤیّد باشید از برادران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم که این فرصت را تدارک کردند صمیمانه متشکرم والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته.
1380/05/01

بیانات مقام معظم رهبری در مراسم اختتامیه مسابقات قرائت قرآن‏

آن تدبّر در قرآن است باید در قرآن تدبّر کرد خودِ قرآن در موارد متعدد از ما می‌خواهد که تدبّر کنیم عزیزان من اگر ما یاد گرفتیم که با قرآن به‌صورت تدبّر اُنس پیدا کنیم همه‌ی خصوصیاتی که گفتیم حاصل خواهد شد ما هنوز خیلی فاصله داریم پس باید پیش برویم این‌که شما می‌بینید از اوّلِ انقلاب تا امروز مسؤولین و دلسوزان کشور قرآن را در تلاوت در حفظ و در تعقیبِ مراسم مربوط به قرآن مطرح کرده‌اند برای این است که ما به آن‌جا نزدیک شویم البته تلاوت قرآن با صدای خوش کار بسیار خوبی است روایت دارد که امام سجاد علیه‌السّلام هم درباره‌ی امام سجاد علیه‌السّلام دارد هم درباره‌ی امام باقر علیه‌السّلام وقتی تلاوت می‌کردند کسانی که از نزدیک محل تلاوت ایشان می‌گذشتند زانوهایشان می‌لرزید و سست می‌شد و نمی‌توانستند حرکت کنند می‌ایستادند تلاوت قرآن را گوش می‌کردند و وقتی حظّ خودشان را می‌بردند به راهشان ادامه می‌دادند تلاوت قرآن با صوت خوش و با آداب که شیوه‌ی خاصی دارد موسیقیخاصی دارد روش خاصی دارد امور لازمی است اینها انسان را نزدیک می‌کند اما کافی نیست اگر بخواهیم تشبیه کنیم این‌طور می‌گوییم قرآن را به صورت بنای مُعْظمی دارای سالنها و حجره‌ها و زوایای گوناگون و اعماق فراوان در نظر بگیرید این عمارت وسیع و عظیم سردر و مدخلی دارد اگر آن مدخل را زیبا ساختیم مردم برای ورود در آن عمارت تشویق می‌شوند مدخلِ آن بنای رفیع همین تلاوتهای زیبایی است که این‌جا خواندند کاشیکاری دَمِ در این تلاوت است حال وارد شوید این کاشیکاری بسیار لازم است این زیباسازیِ تلاوت امر لازمی است لذاست که بنده تشویق و تقدیر می‌کنم یعنی از کسانی که با خوب خواندنشان قرآن را در دلهای ما شیرین و در چشمهای ما زیبا می‌کنند تجلیل می‌کنم این تقدیر و تجلیل هم قاریان عزیز جوان و نورسِ خودمان در ایران را شامل می‌شود و هم اساتید قدیمی و کهنی را که از کشورهای دیگر می‌آیند بخصوص قُرّاء مصر و بخصوص این مرد کهن و استادِ قدیمی آقای شعیشع که از قدیم بنده ایشان را می‌شناسم شاید سی سال است که من با تلاوت او آشنایم بحمداللَّه چند سالی است که به این‌جا می‌آید و از نزدیک ایشان را می‌بینیم و تلاوتش را می‌شنویم امروز هم از آن تلاوتهای بسیار خوب را انجام داد نوارِ امروزِ این شیخ بزرگوار و استاد قرآن از نوارهای یادگاری خواهد بود و ان‌شاءاللَّه خواهد ماند برای خود او هم ان‌شاءاللَّه وسیله‌ی یادآوری و برای دیگران هم مایه استفاده است دیگران هم بحمداللَّه خوب خواندند اما اینها همه مقدّمه‌ی ورود در آن بنیاد رفیع است باید وارد شوید و قرآن را حفظ کنید من در برنامه‌های این دو سه روز که پخش شد دیدم بچه‌های کوچک ما قرآن را با خصوصیات آیه سوره صفحه به صفحه و خط به خط حفظ کرده‌اند بسیار کار جالبی است بسیار زیباست واقعاً باید از پدران و مادران این بچه‌ها تجلیل کرد بسیار اهمیت دارد که انسان این‌طور با نوجوان خودش کار کند و او را این‌گونه بار بیاورد اینها می‌ماند البته من یک تذکّر هم بدهم ذهن این بچه‌ها را با اعداد رایانه‌ای پر نکنید ما چه کار داریم که فلان سوره چند حرف دارد.
1373/10/14

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی‏ در دیدار با قاریان قرآن‏

بسم الله الرحمن الرحیم اولاً باید به این خوانندگان عزیز و تلاوتگران بگوییم طیّب اللَّه انفاسکم ان‏شاءاللَّه امروز از این تلاوتها و این نغمه‏های شیرین و دلنشین قرآنی که بحمداللَّه جوانان ما روزبه‏روز بهتر و جذاب‏تر و شیرین‏تر در آن پیش میروند لذت بردیم هم این دو نوجوانی که تلاوت کردند هم گروههای دسته‏جمع که همخوانی کردند خیلی خوب بودند و هم قرّاء عزیزمان که انسان هر سالی که میشنوند این تلاوتها را خوب احساس میکند که کاروان تلاوت قرآن و آهنگهای قرآنی از آنچه که در گذشته بوده جلوتر آمده و اگر مقایسه کنیم با دورانهای قبل پیش از انقلاب از صفر بلکه زیر صفر بحمداللَّه به درجات عالی دست پیدا کرده خیلی مایه‏ی خوشوقتی ماست دو سه اشکال در اینجا وجود دارد که اینها را عرض کنیم یک اشکال این است که ما خیال کنیم تلاوت قرآن و انس با قرآن و رواج قرآن یعنی فقط همین این یک اشکال بزرگی است که مبادا ما دچار این بدفهمی و کج‏فهمی بشویم بنده به این تلاوتها خیلی اعتقاد دارم قبلها در بعضی از همین جلسات علت این اعتقاد را هم عرض کردیم که دیگر تکرار نمیخواهم بکنم و خوانندگان خوبمان و تلاوتگران مسلط و استاد و وارد را حقیقتاً ارجمند میدانم لیکن همه‏ی اینها مقدمه است مقدمه برای حاکمیت فضای فرهنگی قرآن در ذهن جامعه‏ی ما یعنی شما جوان مسلمان مرد و زن مسلمان کودکان مسلمان باید با قرآن انس پیدا کنید قرآن را به معنای حقیقیِ مخاطب قرار گرفتنِ در مقابل خدا بخوانید و در آن تدبر کنید و از آن بیاموزید مرحله‏ی بعدش هم عمل است اما من مرحله‏ی قبل از عمل را عرض میکنم آموختن قرآن فهم معارف قرآن تدبر در آیات قرآن و کلمات قرآنی این کلماتی که شما ملاحظه میکنید همان چیزهائی است که خداوند متعال به عنوان آخرین ذخیره‏ی معنوی وحی الهی به بشریت عطا کرده است همینهاست که باید بشر را تا ابدالآباد تا انتهای این عالم به راههای سعادت و فلاح و رستگاری هدایت کند پر از معارف است اینها اینها را باید فهمید متأسفانه ما حجاب زبانی داریم حجاب لغوی داریم این کمبود ماست یعنی کمبود ملتهای غیر عرب است کسانی که زبانشان عربی است همینطور که قاری تلاوت میکند اینها که نشسته‏اند ولو نه به‏صورت کامل آن را میفهمند بیان قرآن بیان فصیح و بلیغ و خیلی والائی است و هرکسی جزئیات این بیان را نمیفهمد بلاتشبیه مثل گلستان سعدی که انسان آن را مثلاً در جمعی بخواند خوب گلستان سعدی فارسیِ بلیغ است مردم هم میفهمند اما دقائق و جزئیاتش را فقط ادبا اهل ذوق و اهل درک بالا میفهمند حالا این را هزاران برابر بکنید قرآن اینجوری است دقائق و لطائف و جزئیات را ممکن است مستمعِ عرب‏زبانِ معمولی نفهمد اما بالاخره مفهوم این کلمات را میفهمد لذا دلش رقیق میشود لذا در شنیدن تلاوت قرآن اشک میریزد چون موعظه‏ی الهی را درک میکند این حجابی است که ما داریم و قابل حل هم هست نبادا کسی خیال کند حالا چه کار کنیم نمیشود نخیر این کاملاً قابل حل است بسیاری از کلمات و لغات قرآنی در زبان فارسی متداول ما تکرار شده است و ما میفهمیم بنده قدیمها در مشهد جلسه‏ی قرآن داشتیم همینطور می‏نشستیم بنده گاهی صحبت میکردم برای آن جوانهای آن روز آنها البته پیرمردهای امروزند و به آنها همین را میگفتم مثال میزدم که مثلاً فرض بفرمائید «و لنبلونّکم بشی‏ءٍ من الخوف و الجوع و نقص من الأموال و الأنفس و الثّمرات و بشّر الصّابرین» این آیه‏ی شریفه را اگر نگاه کنید از لغات این آیه آنچه که یک فارسی‏زبان نفهمد فقط دو سه‏تاست والّا بقیه‏ی لغات را میفهمد حالا مثلاً «لنبلونّکم» را باید برایش معنا کنند اما «شی‏ء» را میداند یعنی چه خود شما شی‏ء اشیاء را به کار میبرید «خوف» را میدانید چیست «جوع» را میدانید چیست «نقص» را میدانید چیست «اموال» را میدانید چیست «انفس» را میدانید چیست «ثمرات» را میدانید چیست اینها چیزهائی نیست که یک فارسی‏زبان اینها را نفهمد بنابراین فهمیدن آیات قرآن فهم حرفهای رابط و ترکیب کلمات و انس با قرآن و مراجعه‏ی به ترجمه‏ها دشوار نیست خوشبختانه امروز ترجمه‏ی خوب هم زیاد است آن‏روزهائی که ما عرض میکنیم حتی یک ترجمه‏ی خوب از قرآن وجود نداشت که بشود مردم استفاده کنند و از لحاظ معنا خاطرجمع باشند امروز الحمدللَّه انسان ترجمه‏های خوب را می‏بیند که متعدد وجود دارد به این ترجمه‏ها مراجعه کنید مردم مراجعه کنند آن‏وقت میفهمند پس این یک اشکال است که بایستی این اشکال برطرف بشود یعنی معنای آیات را بفهمند اشکال دوم این است که وقتی قاری و تلاوتگر ما تلاوت میکند و این لحنهای زیبا و آهنگهای خوب را فرا میگیرد و میخواند تصور بکند که کار او فقط همین تلفیق آهنگها و بیان این الفاظ با صدای خوش و با آهنگ خوش است این هم یکی از اشکالات است که اگر پیش بیاید ضرر دارد قاری ما وقتی قرآن را تلاوت میکند باید آنچنان تلاوت کند که گوئی قرآن را دارد نازل میکند به قلب مخاطب اینجوری باید قرآن را بخوانید البته این قرّاء معروف مصری همه‏شان هم اینجور نیستند بعضی‏هایشان اینجورند بعضی‏هایشان هم نه اما شما به آنها کاری نداشته باشید شما باید قرآن را جوری تلاوت کنید که این مفاهیم قرآنی و آیات کریمه‏ی قرآن گوئی دارد نازل میشود بر قلب مخاطب آهنگها را با مضامین جُفت کردن منطبق کردن و از آهنگ برای برجسته کردن معنا و مضمون آیه کمک گرفتن این آهنگها و این نغمه‏های قرآنی مهمترین هنرش این است که بتواند کمک کند به اینکه آن مضمون برجسته شود و در ذهن مخاطب بنشیند پس قرائت‏کننده‏ی ما هم بایست این نکات را توجه کند ما البته در باره‏ی موسیقی قرآنی آهنگها و نغمه‏های قرآنی لحنهای قرآنی توقفها و قطع و وصلهای در تلاوت خیلی صحبت کرده‏ایم حالا الحمدللَّه می‏بینم که در ذهنها و در بیانهای اهل قرآن این چیزها زیاد تکرار میشود یا توجه به ترجمه که می‏بینم الحمدللَّه خیلی از این تلاوت‏کننده‏ها به ترجمه‏ها توجه میکنند و نکات را مورد نظر قرار میدهند که دیگر آنها را تکرار نمیخواهیم بکنیم لیکن این نکته خیلی مهم است که تلاوت‏کننده‏ی قرآن قصدش اثرگذاری این کلام در ذهن مخاطب باشد یعنی شما بخواهید دل ما را تکان بدهید هدف این نباشد که ما خواننده را تحسین کنیم بلکه هدف باید این باشد که خواننده دل ما را از جا بکند با این تلاوت بخصوص با این آیات که امروز من از اول که نگاه میکردم دیدم اغلبِ آیاتی که دوستان خواندند حالا شاید هم تصادفاً آیات توحیدی بود این آیات را اگر همینطور که من گفتم بخوانید شنونده دلش از جا کنده میشود این تلاوت شما به قدر یک کتابِ استدلال توحیدی اثر میگذارد اثر تلاوت خوب این است اشکال سوم این است که ما در ماه مبارک رمضان که ماه تلاوت قرآن و ماه نزول قرآن و ماه جلسات است و ما هم که این جلسه را داریم و جلسات فراوانی هم در مساجد و محافل گوناگون است ماه رمضان که تمام شد قرآن را ببندیم و ببوسیم و بگذاریم کنار این نباید اتفاق بیفتد قرآن را بایستی از خودمان جدا نکنیم دائم باید با قرآن مرتبط و مأنوس باشیم حالا در روایات دارد که هر روز لااقل پنجاه آیه‏ی قرآن بخوانید این یکی از معیارهاست اگر نتوانستید روزی ده آیه‏ی قرآن بخوانید نگوئید سوره‏ی حمد را میخوانم و این چند آیه‏ی سوره‏ی حمد با چند آیه‏ی سوره‏ی قل‏هواللَّه یک رکعت میشود همان ده آیه‏ای که فلانی میگوید نه غیر از آن قرآنی که در نماز میخوانید چه نماز نافله چه نماز فریضه قرآن را باز کنید بنشینید با حضور قلب ده آیه بیست آیه پنجاه آیه صد آیه بخوانید قرآن را برای تدبر کردن و فهمیدن و استفاده کردن بخوانید یک نوع قرآن خواندن این است که انسان ظاهر قرآن را بگیرد بخواند تا آخر این نوع نمیخواهیم بگوئیم هیچ اثری ندارد البته بنده سابقها میگفتم هیچ اثر ندارد بعد تجدید نظر کردم نمیشود گفت هیچ اثر ندارد ولی اثرش در قبال آن اثری که متوقعِ از تلاوت قرآن است شبیه هیچ است نزدیک هیچ است یک تلاوت تلاوت کسانی است که آیه را میخوانند لیکن این مال امثال ماهاست میخوانند برای اینکه یک نکته‏ای پیدا کنند برای گفتن در فلان منبر در فلان سخنرانی در فلان محفل در فلان مجلس این عیبی ندارد اما این نوع هم آن نیست که ما موظفیم انجام بدهیم یک تلاوت این است که انسان مثل یک مستمعی بنشیند پای صحبت خدای متعال خدای متعال دارد با شما حرف میزند مثل اینکه از یک عزیزی از یک بزرگی نامه‏ای به شما رسیده باشد شما نامه را میگیرید میخوانید برای چه میخوانید.
1386/06/22

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس و مدیران سازمان صدا و سیما

جوانها به کلیسا جذب نشدند بلکه به سالن رقصِ متعلق به کلیسا جذب شدند سالن رقصِ متعلق به کلیسا مگر امتیازی دارد? اگر بناست فیلم یا برنامه‏یی پخش شود و تأثیر سوئی بگذارد چه فرقی می‏کند که من پخش کنم یا رقیب من در هر دو صورت بد است پس چرا من پخش کنم? به نظر من این منطق مهمی است و باید به آن توجه داشت برنامه‏ های فاخر در رادیو قرآن و معارف‏ نکته‏ی پنجم راجع به برنامه‏های رادیو قرآن و رادیو معارف قم است این دو رادیو واقعاً یکی از نعمتهای بزرگ و از جمله اقدام های بسیار خوب و باارزش است چون بخصوص این دو رادیو صبغه‏ی مذهبی دارد باید برنامه‏هایش جزو فاخرترین‏ها باشد این دو رادیو در موسیقی‏هاشان از ساز استفاده نمی‏کنند و این تقید را دارند که خوب هم است اما چون از آواز استفاده می‏کنند باید این آواز از خوش‏صداترین خوش‏آهنگ‏ترین و خوش‏ مضمون‏ترین ‏ها باشد صدای بد صدای نکره صدای نخراشیده و دسته‏ جمعی‏ های بی‏ربط مطلقاً باید وجود نداشته باشد باید بهترین‏ ها را در این‏جا جمع کرد چون موسیقیِ این دو رادیو بی‏ ساز است به‏ هرحال چون این دو رادیو جنبه ‏ی دینی دارند باید برنامه ‏هاشان خیلی زیبا و فاخر باشد قضیه‏ ی آن اذان نشود البته باید به محتوای آوازها هم بشدت توجه داشت یک منبری که فرضاً برای صد نفر در یک مسجد به منبر می‏رود از روی متن که نمی‏ خواند متکی به ذهن خودش است یک وقت مطلبی به زبان انسان می‏آید یک وقت هم حرف یا حدیثی که باید به یاد انسان بیاید نمی‏آید و انسان چیز دیگری به جایش می‏گوید که در جمع آن صد نفر خیلی مشکل ایجاد نمی‏کند اما چه لزومی دارد که ما این مطلب را در بین چند میلیون جمعیت منتشر کنیم? اینها باید کاملاً محاسبه شود به نظر من در این دو رادیو حتماً به کارشناس‏های دقیق و روشنفکر و روشن‏بینِ مذهبی و دینی نیاز است این دو رادیو باید همه‏ ی محصولاتش درجه‏ی یک باشد درجه‏ی دو هم کافی نیست القاء غیرمستقیم پیام‏ نکته‏ ی ششم القاء غیرمستقیم پیامها و مفاهیم است در این زمینه بارها و سالها مطالبی گفته‏ایم من می‏بینم گاهی اوقات در فیلمهای خارجیِ پخش شده پیامهای فرهنگی و گاهی پیامهای دینیِ عجیبی وجود دارد که انسان اصلاً احساس هم نمی‏کند هنر این است که انسان مطلب را به شیواترین شکل و به مؤثرترین نحو بیان کند اما هیچ در طرف مقابل حالت امتناع به‏وجود نیاورد توجه به تربیت نیروی انسانی‏ نکته‏ی هفتم تربیت نیروی انسانی است این موضوع خیلی مهم است صدا و سیما دانشکده دارد این دانشکده باید به‏ طور جدی به‏تربیت نیروی انسانیِ کارآمد و کافی بپردازد انسانهای مناسب را هم باید جذب کنید الان هنرمندهای انقلابی و خوبی در داخل کشور هستند که بعضی‏ ها در رشته و کارِ خودشان بلاشک جزو برجسته‏هایند اما صدا و سیما از اینها استفاده‏ ایی نمی‏کند نمی‏دانم چرا? اینها با من هم ارتباط دارند بعضی اوقات می‏آیند و می‏روند بارها هم توصیه‏ گونه گفته‏ام از این دوستان استفاده شود بعضی از اینها در نویسندگی در گویندگی در شعر در هنرهای تصویری و در کارهای دیگر خیلی خوبند بعضی‏هاشان هم انصافاً کارهای برجسته‏یی دارند چند تذکر کوتاه هم بدهم تشکیل جمع مشورتی‏ 1 جمع مشورتیِ قوی در زمینه‏ی راهبردهای کلان مورد نیاز آقای ضرغامی است ایشان باید به مدیریت خود یک جمع مشورتی برای راهبردهای کلان داشته باشند افراد هوشمندی بنشینند و قوی کار کنند البته ایشان اشاره کردند که در هر شبکه جمع ‏های مشورتی تعیین شده‏اند که بسیار خوب است ولی مجموع سازمان هم به این جمع‏ها نیاز دارد تا بتواند به‏ طور دایم پشتیبانی کند این همیشه مورد تأکید من بوده است و از سابق هم این را به مدیران قبلی می‏گفتم تدوین برنامه‏ی پنج‏ساله‏ 2 چشم‏انداز هدفها و راهبردها را حداقل برای پنج سال تنظیم و تدوین کنید البته در خلال صحبت گفتند چیزی تدوین شده است مشخص شود سرِ پنج سال به کجا می‏خواهیم برسیم قابل اندازه‏گیری باشد افراد منفی چهره نشوند 3 بشدت توجه کنید که چهره‏پردازی‏های منفی و ناصالح در صدا و سیما انجام نگیرد من گاهی دیده‏ام انسانهایی که هیچ ارزش علمی و هنری ندارند در صدا و سیما با پول مردم چهره‏پردازی می‏شوند چرا? البته من نمی‏ خواهم خیلی مطلب را باز کنم اما می‏بینم کسی‏که در رشته‏ ی خودش این‏قدر ارزشمند نیست و انسان متوسطی است او را می‏آورند و یکی دو ساعت از وقت تلویزیون را به زندگی او به خانواده‏ی او و به گذشته ‏ی سرتا پا کم ‏ارزش او مصروف می‏کنند چرا? به‏نظر من علاوه بر این‏که این «چرا» وجود دارد «منفی» هم هست این کار الگوسازی است ما چه کسی را می‏ خواهیم الگوی جوان ها قرار دهیم? این‏طور آدمهایی را? وقت‏ گذاری مدیران‏ 4 یک تذکر مهم وقت‏ گذاری مدیران و نپرداختن به کارهای دیگر است من خواهش می‏کنم مدیران صدا و سیما همان کاری را که الان در صدا و سیما دارند مهمترین کار بدانند و به‏کار دیگری نپردازند این مهمترین کار شماست پرداختن به‏کار دیگر شما را از هر دو کار باز می‏دارد من یک وقت زمان ریاست‏جمهوری در شورای عالی انقلاب فرهنگی جمله‏ یی را از کتاب «سیاست‏نامه»ی خواجه نظام‏ الملک نقل کردم این کتاب یکی از متون بسیار زیبا و فاخرِ ادبی ماست با این‏که هفتصد هشتصد سال از آن زمان می‏گذرد دوره‏ی سلطان سنجر یا ملکشاه درعین‏حال انصافاً مطالبش همچنان تازه است و انسان وقتی آن را می‏خواند لذت می‏برد به‏ هرحال یکی از توصیه ‏هایی که به شاهِ زمان خودش می‏کند این است زنهار مردی را دو کار مفرمایی مردی و کاری راست می‏گوید یک مرد یک کار البته خود خواجه نظام‏الملک ده تا کار داشته ولی به قول سعدی جز به خردمند مفرما عمل‏ گرچه عمل کار خردمند نیست‏ خردمند مدیریت می‏کند اما عمل را به عهده‏ی دیگران می‏گذارد به‏هرحال «مردی و کاری» به این نکته هم اهمیت بدهید خیلی مهم است از همدلی شما سپاس گزارم‏ 5 آخرین مطلب این است که من از همدلی و همکاری‏یی که مدیران ارشد و معاونان محترم سازمان در دوره‏ی چند ماهه‏ ی اخیر نشان دادند حقیقتاً و قلباً سپاسگزاری می‏کنم و درخواست می‏کنم این همدلی و همکاری و تعاملِ درست را هرچه بیشتر ادامه دهید این کار بسیار مهم است زمان هم مهم است همدلی هم تأثیر فوق‏ العاده‏ یی دارد خیلی طولانی شد می‏ بخشید دوستان عزیز ای کاش نصف بیشترِ زمانی را که من صحبت کردم شما صحبت می‏کردید و از شما می‏شنیدم منتها این دفعه این‏طوری شد شاید بشود برنامه‏یی گذاشت تا قدری هم شماها بگویید و ان‏شاءاللَّه ما از شما استفاده کنیم والسّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته.
1383/09/11

 بیانات در دیدار جمعی از شعرا

بسم‏اللَّه‏الرّحمن‏الرّحیم ‏به همه‏ی شاعران محترم برادران و خواهران عزیز خوشامد عرض میکنیم در بین شما پیشکسوتها و اساتیدی حضور دارند نورسها و شکوفه‏ های تازه‏ای هم بحمداللَّه حضور دارند هرکدام یک لطفی دارید و هر گلی بویی دارد تأسف ما فقط از این است که نمیتوانیم از همه‏ی این گلها استفاده کنیم تقسیم‏ بندی را دوستان کرده‏اند و از کسانی خواهش خواهند کرد که بخوانند ما هم در انتظاریم که استفاده کنیم و گوش بدهیم ان‏شاءاللَّه که همه‏تان موفق باشید آقای قزوه بفرمایید بسم‏اللَّه‏الرّحمن‏الرّحیم‏مجدداً خوشامد عرض میکنیم و تشکر میکنیم از برادران و خواهران عزیز بخصوص از این دوستانی که از سروده‏های خودشان ما را بهره‏مند کردند من امسال هم مثل پارسال دقت کردم تا بالا آمدن سطح شعر انقلاب را و شعر این نسل را بسنجم پارسال هم به گمانم همین را گفتم امسال هم تأکید میکنم من بوضوح دارم بالا آمدن این سطح را مشاهده میکنم یعنی واقعاً شعرِ مجموعه‏ی شاعران انقلاب امروز نسبت به ده سال قبل و پانزده سال قبل یک رشد تحسین برانگیزی کرده من هم آن کسانی که دیروز جوانها و نوباوگان انقلاب محسوب میشدند که امروز الحمدللَّه به میانسالی رسیده‏اند و همچنان در این صراط پیش میروند و هم آن جوانهایی که تازه وارد این میدان شده‏اند را حالا من تازه شعر اینها را میشنوم شاید سالهاست وارد شده‏اند منتها در آن حدی نبوده که توی مطبوعات و کتابهایی که به دست بنده میرسد بیاید واقعاً تحسین میکنم اغلب شعرهایی که امشب خوانده شد شعرهای خوبی بود خوبِ به معنای حقیقی کلمه یعنی لفظِ خوب معنای خوب آهنگ و موسیقی خوب گزینه‏های واژگانی خوب و گسترش تخیل را در این شعرها بخصوص توی شعر جوانها آدم مشاهده میکند اینها خیلی مهم است اینها همه چیزهایی است که نشان‏دهنده‏ی رشد و بالندگی نهال شعر در کشور ماستخب یک مطلب این است که شعر دوران انقلاب یعنی این دوران سی ساله دارد آزمایش خوبی از خودش نشان میدهد شعرای خوب ما هیچ تنزل و توقف ندارند انسان این را حس میکند قبلها و در دوره‏های قبل از انقلاب شعرایی را دیدیم شعرای بعضاً معروف که در یک برهه‏ای از عمرشان یک اوجی گرفتند اما بعد نزول کردند یا متوقف شدند یا سقوط کردند بعدها که نگاه میکردیم میدیدم شعرهای بعدیشان اصلاً هیچ لطفی ندارد من نگاه میکنم می‏بینم تا الان در بین شعرای ما این جوری نبوده حالا مثلاً فرض کنید در همین جلسه آقای فرید آقای امیری و آقای میرشکاک این دوستانی که از پیش خوب شعر میگفتند بخصوص آقای فرید و اینها را که من درست یادم مانده این حرکتِ به سمت شعر بهتر با معیارها و میزانهای شعر خوب را ادامه دادند یعنی توقف نکردند به طریق اولی‏ تنزل هم نکردند این مهم استعلاوه بر اینکه رویشهای جدیدی هم ما داریم این جوانهایی که دارم می‏بینم حقیقتاً من را شگفت‏زده میکنند شعرای جوان بعضی از شهرستانها که می‏آیند اینجا و شعر میخوانند وقتی من اینها را با شعرای آن شهر در دوره‏ی جوانی خود من مقایسه میکنم می‏بینم اینها از آنها بهترند با اینکه آنها بعضاً نامهای معروف و شعرای معروف و صاحب‏نامی هم بودند اما وقتی من نگاه میکنم می‏بینم اینها بهتر از آنها شعر میگویند الان توی همین جلسه‏ی ما هم حالا نمیخواهم اسم بیاورم از شهری شعری خوانده شد که من شعرای قبلی آن شهر را هم میشناختم چون من آنجا انجمن ادبی هم رفته بودم و چهره‏های معروف شعری‏شان را هم میشناختم شعر این آقایی که امشب اینجا شعر خواند از شعر همه‏ی آن شعرا که من میشناختم بهتر است بنابراین این یک آزمونی است برای شعر انقلاب شعر انقلاب یک حرکت مستمرِ رو به جلوی دارای اوج داشته این از لحاظ اصل این معنایک نکته‏ای که در اینجا وجود دارد این است که شعر انقلاب باید در خدمت مفاهیم انقلاب باشد خب در بین شماها کسانی هستند که شعرهای آیینی میگویند شعرهای مذهبی و شعرهای مربوط به ایمه (علیهم ‏السّلام) را به اصطلاحی که حالاها باب شده تعبیر میکنند به «شعر آیینی» هستند انصافاً شعرهای خوبی هم گفته میشود بعضی‏ها هم اشعار مربوط به جنگ و دوره‏ی دفاع مقدس یا مربوط به شهدا یا مربوط به جانبازان و اینها را میگویند اینها خیلی خوب است لیکن پارسال هم من اشاره کردم به این معنا اهداف و آرمانهای انقلاب منحصر در اینها نیست انقلاب یک مجموعه‏ای از ستاره‏های درخشان آرمانی را بالای سر ما قرار داده و ما را به حرکت و پرواز و جهش به سمت این نقاط نورانی دعوت کرده ما هم امتحان کردیم دیدیم میتوانیم پرواز کنیم دیدیم این پرواز ممکن است البته در دوره‏ی دفاع مقدس نمونه‏های بارزش دیده شد و دیدیم وقتی این ملت به سمت این آرمان‏ها پر بگشاید میتواند خوب حرکت بکند اما بسیاری از این آرمانها هنوز بالای سر ماست ما باید حرکت کنیم به سمت عدالت باید برویم به سمت اخلاق باید برویم به سمت استقلالِ به معنای حقیقی کلمه شامل استقلال فرهنگی که از همه عمیقتر و دشوارتر است باید برویم به سمت بازیابی حقیقی هویت اسلامی ایرانی خودمان باید برویمدر امتحانهایی از قبیل همین حوادثی که حول و حوش انتخابات پیش آمد بعد از انتخابات و قبل از انتخابات دیدیم که در همین زمینه‏ ها ضعفها و مشکلاتی داریم این حوادث برای ما نعمت بزرگی است از این جهت که ضعفهای خودمان را بشناسیم مثل رزمایشهایی که نیروهای مسلح راه می‏اندازند رزمایش اصلاً برای همین است که این یگان نظامی یا این سازمان نظامی نقاط ضعفش را پیدا کند هدفی را میدهند فرمان صادر میشود که به سمت آن هدف حرکت بکنند بعد چشمهای بصیر و بینایی در همه‏ ی رزمایش ها اینجور است می‏ایستند و از بالای صحنه صحنه را نگاه میکنند می‏بینند که بله در فلان نقطه ضعف وجود دارد یا بعضاً ناتوانیهای مزمن وجود دارد این برای ما یک رزمایش شد البته به اختیار خود ما پیش نیامد بر ما تحمیل شد اما خوب شد ضعفهای خودمان را فهمیدیم بنابراین این آرمانها بالای سر ماست و باید به سمت این آرمانها حرکت کنیم آن وقت این ضعفها برطرف خواهد شد این هم یک نکته استخب در اینجا شاعر چه نقشی دارد.
1388/06/14

بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از مداحان و ستایشگران اهل‏بیت (علیهم‏السّلام)

بسم‏اللَّه‏الرّحمن‏الرّحیم‏ اولاً صمیمانه عمیقاً به همه‏ی برادران و خواهران حاضر در این محفل گرم و صمیمی و سرشار از عشق و محبت به مناسبت میلاد صدیقه‏ی طاهره حضرت فاطمه‏ی زهرا (سلام اللَّه علیها) و همچنین ولادت فرزند پرافتخار و سربلندش امام عزیزمان (رضوان اللَّه تعالی علیه)تبریک عرض میکنم و از برادران عزیزی که با هنرنمائی و برنامه‏های خودشان ما را از کوثر محبت اهل‏بیت (علیهم‏السّلام) سیراب کردند چه خواننده‏های عزیز چه شعرائی که این شعرها را سروده بودند تشکر میکنم حقاً عرصه‏ی محبت اهل‏بیت عرصه‏ی شایسته‏ای برای هنرنمائی است و در میان این مجموعه‏ی نور محبت فاطمه‏ی زهرا (سلام اللَّه علیها) جای ابراز هنر ابراز ذوق و ظرافت طبع حقاً و انصافاً همین‏جاست فاطمه‏ی زهرا (سلام اللَّه علیها) کلمةاللَّهِ پرمضمون و مانند یک دریای ژرف و عمیق است هر چه فکر انسان ذوق انسان طبع ظریف صاحبان طبع در این زمینه کنکاش بیشتری کند تدبر و تأمل بیشتری کند گوهرهای بیشتری به دست خواهد آورد البته توصیه‏ی همیشگی ما این است که ژرف‏پیمائی در این اقیانوس نور و معنویت به کمک احادیث اهل‏بیت باشد همانطوری که در یکی از اشعاری که آقایان خواندند این مضمون بود که معرفت این خاندان هم در اختیار خود این خاندان است از آنها فرا بگیریم آنها را معرف خودشان قرار بدهیم تأمل کنیم دقت کنیم تا به صورت عمیق و ژرفی این کلمات و این معانی را بفهمیم شعرای عزیز ما مداحان و ستایشگران اهل‏بیت (علیهم‏السّلام) که این افتخار را دارند که به کلمات و به روایات اهل بیت مراجعه کنند تأمل کنند تدبر کنند از اهل بصیرت و معرفت برای ژرف‏یابی کمک بگیرند آن وقت ذوق طبع لطیف دقت نظر و کنکاش صوت خوب و حنجره‏ی توانا را در خدمت اینها قرار دهند این یکی از بهترین و شریفترین کارهاست در باره‏ی مداحی اهل‏بیت و ستایشگری این انوار مقدسه و طیبه بنده در طول این سالیان متمادی که این جلسه‏ی شریف و عزیز و مغتنم در اینجا تشکیل میشود صحبتهای زیادی کرده‏ام که تکرار آن صحبتهارا لازم نمیدانم لیکن همین قدر عرض کنم که هر چه ما جلو میرویم نقش ارتباطگیری با هنر بیشتر آشکار میشود ارتباط گرفتن با ذهن و دل مخاطبان خود مردم خود با کمک ابزار بسیار کارآمد هنر امروز آن کسانی که پیامی برای مردم دارند چه پیام رحمانی چه پیام شیطانی فرق نمیکند بهترین وسیله‏ای که در اختیار میگیرند وسیله‏ی هنر است لذا شما می‏بینید به کمک هنر امروز در دنیا باطل‏ترین حرفها را در ذهن یک مجموعه‏ی عظیمی از مردم به صورت حق جلوه میدهند که بدون هنر امکان نداشت اما با هنر و به کمک ابزار هنر این کار را میکنند همین سینما هنر است همین تلویزیون هنر است انواع و اقسام شیوه‏های هنری را به کار میگیرند برای اینکه بتوانند یک پیام باطل را به شکل حق به ذهنها منتقل کنند بنابراین هنر اینقدر اهمیت پیدا کرده است منتها ما مسلمانها و بخصوص ما شیعیان امتیازی داریم که دیگر ملیتها و ادیان این امتیاز را به قدر ما ندارند و آن عبارت است از اجتماعات دینی که به شکل روبه‏رو چهره به چهره نفس به نفس تشکیل میشود که این را در جاهای دیگر دنیا و در ادیان دیگر کمتر میشود پیدا کرد هست نه به این قوّت نه به این وسعت نه به این تأثیرگذاری و محتواهای راقی فرض بفرمائید برای کسانی که با زبان قرآن آشنا هستند آیات کریمه‏ی قرآن با صوت خوشی روبه‏رو تلاوت شود این تأثیرش تأثیر بسیار بالائی است ماجرای مدح‏خوانی و ستایشگری مداحان ما از این باب است استخدام هنر برای انتقال مفاهیم والا و باارزش که تا اعماق جان مخاطب نفوذ کند این یک وسیله است این یک ابزار بسیار باارزش است ابزار است اما آنقدر این ابزار وزن پیدا میکند که گاهی به قدر خودِ محتوا اهمیت پیدا میکند چون اگر نباشد محتوا قابل انتقال به دلها نیست مداحیِ شما از این قبیل است هر چه هنرمندانه‏تر باشد از ابزار هنر از صوت خوش حنجره‏ی خوب برخوردار باشد بهتر است و هر چه محتوا آنچه که میخوانیم آموزنده‏تر باشد برای مخاطب قابل فهم‏تر باشد درس آموزتر باشد از جهت مدیریت فکریِ مخاطبتان تازه‏تر و با طراوت‏تر باشد ارزشش بیشتر است البته با توجه به همان مطلبی که اول عرض کردیم یعنی در چهارچوب تعالیم و معارف اهل‏بیت لذا بازی کردن با مسئله‏ی مداحی سزاوار نیست مداحی را به صورت یک کار صرفاً سطحی شکلی ظاهری در آوردن آن را عبارةٌاخرای تقلید از یک کار مبتذل غربی قرار دادن هیچ جائز نیست این را توجه بکنند بخصوص جوانها که توی این صراط وارد میشوند هیچ اشکالی ندارد که از شعری با زبان مردم استفاه شود لیکن با مضمون درست با مضمون صحیح اگر چنانچه مداح و خواننده ما و ستایش‏گر اهل بیت (علیهم‏السّلام) از کسانی که خودشان غرق در حیرت و بدبختی‏ اند وادی هنری غرب بخصوص هنر موسیقی‏شان که به ابتذال کشانده شده و در وادی حیرت و سردرگمی شیطانی و نه حیرت رحمانی هستند این کار شریف و پاکیزه و مقدس را الگوگیری کرد این کار ناسزاوار است کار ناشایستی است و نکته‏ی دیگری که این را هم ما دائماً تذکر داده‏ایم باز هم عرض میکنیم این است که محتواها را محتوائی قرار بدهید که مخاطب شما استفاده کند یا یک منقبت قابل فهمی یا یک فضیلت برانگیزاننده‏ای از اهل‏بیت (علیهم ‏السّلام) باشد که اعتقاد و ایمان انسان را محکم کند شما ببینید مداحان اهل‏بیت (علیهم‏السّلام) در دوران حیات معصومین (علیهم‏السّلام) بر روی چه چیزهائی تکیه میکردند شعر دعبل شعر کمیت شعر فرزدق این شعرهائی که ائمه (علیهم‏السّلام) اینها را تشویق کردند بر روی چه چیزهائی تکیه میکردند شما نگاه کنید ببینید محتوای این اشعار یا عبارت است از اثبات حقانیت اهل‏بیت با دلیل با استدلال استدلالی که در کسوت زیبا و لطیف شعر خودش را نشان میدهد شعر دعبل را نگاه کنید یا بیان فضائل اهل‏بیت (علیهم ‏السّلام) همینی که امروز در شعر این خوانندگان عزیز ما هم چند بار تکرار شد اشاره‏ی به ماجرای هل اتی اشاره‏ی به ماجرای مباهله اشاره‏ی به تعبیرات پیامبر مکرم نسبت به فاطمه‏ی زهرا (سلام اللَّه علیها) یا بیان درسهائی که از زندگی آن بزرگواران میشود گرفت که نمونه‏ی شیرینِ کاملِ نزدیک به زمانِ خودمان شعرهائی است که در دوره‏ی انقلاب دوره‏ی اوج نهضت در سال 56 و 57 در محرم دسته‏ جات سینه‏زنی به ابتکار خودِ مداحان خودِ مرثیه‏سرایان خود را نشان داد دسته‏ی سینه‏زنی توی بازار توی خیابان سینه میزد نوحه میخواند لیکن هر کسی می‏شنید میفهمید که امروز باید چه کار کند امروز باید در کدام جهت حرکت کند وقتی شما این هنر را هنر صوت و لحن و آهنگ و شعر را که کار شما مجموعه‏ای از چندین هنر است در خدمت این معانی قرار دهید که یا اثبات حقانیت اهل‏بیت را میکند یا فضائل و مناقب اهل‏بیت را میگوید که دل شنونده را روشن میکند یا معارف اهل‏بیت را تفهیم میکند و راه زندگی را برای مخاطب شما روشن میکند آن‏وقت این بالاترین ارزش را پیدا میکند آن وقت یک برنامه‏ی مداحی شما به قدر چند ساعت سخنرانی و درس استدلالی ارزش پیدا میکند مسئله فقط تحریک احساسات نیست هدایت ذهنهاست البته امروز خوشبختانه من می‏بینم که هم در این جلسه هم در جلسات عزاداری و مناسبتهائی که مداحان عزیز می‏آیند میخوانند الحمد للَّه توجهات خوبی در این سالها پیدا شده لیکن ظرفیت خیلی ظرفیت عظیمی است شما جوانهائی که اهل خواندن و سرودن و بیان کردن و برنامه اجرا کردن هستید به نیاز امروز جامعه‏ی اسلامی نگاه کنید ببینید چقدر ملت ما جوانها و جامعه‏ی ما در کشاکش طوفان های گوناگونِ تهاجم سیاسی و فرهنگی و انواع و اقسام تلقینات و تبلیغات به نگاه نو به روحیه‏ی سرشار از امید به دل لبالب از اطمینانِ به آینده فهمیدن راه روشن احتیاج دارد این را همه باید انجام دهند هر کسی به یک نحوی و شما میتوانید سهم وافری در این زمینه داشته باشید به هر حال مجموعه ‏های اساتید و پیشکسوت های مداحی میتوانند کارهای خوبی انجام دهند امیدواریم ان‏شاءاللَّه انجام دهند یک نقطه‏ ی اساسی هم این است که ما وضعیت کنونی انقلاب را همواره هم در یاد خودمان داشته باشیم هم در حوزه‏ی شعاع گفتاری خودمان تأثیر نفس خودمان را به یاد دیگران بیاوریم عزیزان من انقلاب یک حادثه در تاریخ ایران فقط نبود این یک حادثه در تاریخ جهان و در تاریخ بشریت بود بر روی این نکته من تکیه و تأکید میکنم این شعار نیست این تدقیق در یک حقیقت است که این یک حادثه در تاریخ بشریت است هر چه زمان بیشتر بگذرد بیشتر این حقیقت روشن خواهد شد اینجور نبود که حالا در کشوری نظامهای طاغوتی و فاسد بودند بعد به یک نظام اسلامی تبدیل شد البته این بود اما فقط این نبود از لحاظ اعتقادی و معنوی قرنهاست که دنیا را بعمد به سمت نگاه مادی و فهم مادیِ زندگی و عالم پیش میبردند الان هم دارند پیش میبرند این انقلاب در مقابل این موج عظیمی که با همه‏ ی قدرت مادی آن را دائم تشدید میکردند آمد ایستاد و ضربه زد انقلاب با مطرح کردن عَلمِ معنویت با آن حرکتی که ترک‏تازانه به پیش می بردند به آن حرکت لطمه وارد آورد و او را کند کرد امروز شما می‏بینید در همان کشورهائی که مهد گرایش مادیگری بود گرایشهای معنوی به شکلهای مختلفی بروز کرده یعنی طلب معنویت عشق به معنویت شوق و گرایش به معنویت در آنجا در بین جوان هایشان به وجود آمده البته این معنویت را وقتی نمی توانند درست اداره کنند مدیریت کنند گرایش های انحرافی به وجود می‏آید عرفانهای قلابی معنویتهای دروغین و شیادانی هم هستند که نقش می‏آفرینند که اگر توی این شرائط اسلام و مکتب اهل‏بیت (علیهم‏السّلام) بتواند خود را به قلب امپراتوری مادی غرب برساند آنجا طالب دارد مستمع دارد علاقه‏مند دارد و این امروز در دنیا محسوس و مسلم است اینی که می‏بینید علیه اسلام این همه حمله میکنند به نام مبارک پیغمبر اعظم (صلّی اللَّه علیه و اله و سلّم) به مصداق قول مولوی مه فشاند نور و سگ عوعو کند هر کسی بر طینت خود میتند بر طینت خودشان می‏تنند نسبت به نام مبارک آن بزرگوار این حادثه‏ی جدیدی را به وجود آورده که نفوذ این نام در دنیا بیشتر شده حضورش قویتر شده جاذبه‏اش برای دل جوانها مضاعف شده و همین گردانندگان استکبار را دستپاچه کرده که عوامل و مزدورانشان را وادار میکند که هر روز به یک نحوی عکس‏العمل نشان میدهند که این نشان‏دهنده‏ی هزیمت آنهاست این از جنبه ‏ی معنوی از جنبه‏ ی سیاسی این است که از دورانی که مسئله‏ ی استعمار در دنیا شروع شد یعنی از قرن نوزدهم که آرام آرام از حدود دویست سال قبل تقریباً مسئله ‏ی استعمار یعنی دست‏ اندازی به کشورهای دیگر از سوی قدرتهائی که می توانستند دست‏اندازی کنند شروع شد نظام سلطه سر کار آمد یعنی دنیا تقسیم شود به دو بخش یک بخشِ گردن‏ کلفت و زورگو و سلطه‏ گر یک بخشِ ضعیف و توسری خور و سلطه ‏پذیر انقلاب اسلامی شما در مقابل این حرکتی که به حرکت طبیعی دنیای سیاست تبدیل شده بود ایستاد اینی که شما می‏بینید امروز در خیلی از کشورها صدای مرگ بر آمریکا بلند میشود این چیز جدیدی است این مخلوق حرکت ملت ایران است چنین چیزی وجود نداشت اینی که شما می‏بینید امروز در همه‏ی دنیا چه در کشورهای اسلامی چه حتّی در کشورهای اروپائی سیاست آمریکائی منفورترینِ سیاستها و سران کشور آمریکا منفورترینِ سیاستمداران دنیا هستند این ناشی از این حرکت عظیم ملت ایران است اینجا بود که اول شاخِ ابرقدرتیِ ابرقدرتها را شکست نظام سلطه را به چالش طلبید چرا.
1387/04/04

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی‏ در دیدار جوانان اساتید معلمان و دانشجویان دانشگاه‏های استان همدان‏

اگر این استاد عادت بدی هم داشت شما باید این عادت بد را از او یاد بگیرید? فرض کنید استاد وسط درس گفتن دستش را در دماغش می‏کند شما علم را از او یاد بگیرید چرا این کار را از او یاد می‏گیرید? اروپایی‏ها کارهای غلط و خطا و رفتارهای زشت الی ماشاءالله دارند چرا باید این کارها را از آنها یاد بگیریم? آن مردِ مجذوبِ مفتونِ دانش غربی‏ها می‏گفت ما باید از فرق سر تا نوک پا غربی شویم چرا? ما ایرانی هستیم و باید ایرانی بمانیم ما مسلمانیم و باید مسلمان باشیم آنها بیشتر از ما علم دارند خوب ما می‏رویم علمشان را یاد می‏گیریم چرا باید عادات و فرهنگ و رفتار و آداب معاشرت آنها را یاد بگیریم این چه منطق غلطی است? چون آنها به دلیلی باید چیزی به نام کراوات دور گردنشان ببندند که البته ما نمی‏گوییم شما چرا کراوات می‏بندید کراوات مال آنهاست آیا ما هم باید از آنها تقلید کنیم? منطق ما برای این‏کار چیست? چرا ما لباس و رفتار و آداب معاشرت و حرف زدن و حتّی لهجه‏ی آنها را تقلید کنیم? من گاهی می‏بینم در تلویزیون گزارشگر ما از فلان نقطه‏ی دنیا دارد به زبان فارسی گزارش می‏دهد و مطلب مربوط به ایران است اما زبان فارسی را طوری حرف می‏زند مثل این‏که یک انگلیسی دارد به زبان فارسی حرف می‏زند این ضعف نفس و احساس حقارت است چرا من باید به‏خاطر ایرانی بودنم احساس حقارت کنم? من به زبانِ خودم افتخار می‏کنم من به فرهنگِ خودم افتخار می‏کنم من به وطن و کشور و گذشته‏ی خودم افتخار می‏کنم چرا باید از آنها تقلید کنم? برای تقلید از آنها دلیلی ندارم علم آنها بیشتر است خیلی خوب ما علمشان را یاد می‏گیریم و اگر هزینه‏یی هم داشته باشد می‏پردازیم اینها هم اتفاقاً یاد گرفته‏اند که علم را باید با پول عوض کرد امروز بیشترین چیزی که برای غربی‏ها مطرح است پول است در اسلام این‏طور نیست در اسلام علم شرافت ذاتی دارد از نظر آنها علم به عنوان قابل تبدیل بودن به پول ارزش دارد علمی قیمت دارد که بشود با آن دلار یا پوند به‏دست آورد ما از همین حالتِ آنها استفاده می‏کنیم و علمشان را از آنها می‏خریم هزینه‏اش را می‏پردازیم اما از کسی تقلید نمی‏کنیم و نباید هم بکنیم این حرفِ من با شما جوانان است البته گفتن این حرفها آسان است اما عمل کردنش به این آسانی نیست دشواری کار ما این استدستگاه ‏های مسؤول کشور دستگاه‏های دولتی دستگاه‏های گوناگون قانونگذاران دانشگاه‏ ها مدیریت های علمی و دانشگاهی و پژوهشی کشور آموزش و پرورش همه باید سخت تلاش کنند ما که راه را پیدا کرده‏ایم ما که می‏دانیم باید این راه را برویم و خود را به این قله‏ی بلند برسانیم باید کار کنیم البته سخت است عرق‏ریزی دارد خستگی دارد بعضی آدم‏های سست‏ عهد وسط راه احساس خستگی می‏کنند و برمی‏گردند اما اکثریت خواهند رفت باید این راه را برویم این کارِ دشواری است کار آسانی نیست امّا این کار دشوار را می‏توانیم بکنیم و به فضل الهی خواهیم کرددو نکته را عرض می‏کنم و عرایضم را پایان می‏دهم اشاره کردم به مسأله‏ی تقلید فرهنگی البته تقلید فرهنگی خطر خیلی بزرگی است اما این حرف اشتباه نشود با این‏که بنده با مُد و تنوع و تحول در روشهای زندگی مخالفم نخیر مُدگرایی و نوگرایی اگر افراطی نباشد اگر روی چشم و همچشمی رقابتهای کودکانه نباشد عیبی ندارد لباس و رفتار و آرایش تغییر پیدا می‏کند مانعی هم ندارد اما مواظب باشید قبله‏نمای این مُدگرایی به سمت اروپا نباشد این بد است اگر مدیست‏های اروپا و امریکا در مجلاتی که مُدها را مطرح می‏کنند فلان‏طور لباس را برای مردان یا زنانِ خودشان ترسیم کردند آیا ما باید این‏جا در همدان یا تهران یا در مشهد آن را تقلید کنیم? این بد است خودتان طراحی کنید و خودتان بسازیدبنده زمان ریاست‏جمهوری در شورای عالی انقلاب فرهنگی قضیه‏ی طرح لباس ملی را مطرح کردم و گفتم بیایید یک لباس ملی درست کنیم بالاخره لباس ملی ما که این کت و شلوار نیست البته من با کت و شلوار مخالف نیستم خود من هم گاهی اوقات در ارتفاعات یا جاهای دیگر ممکن است کاپشن هم بپوشم ایرادی هم ندارد اما بالاخره این لباس ملی ما نیست عربها لباس ملی خودشان را دارند هندی‏ها لباس ملی خودشان را دارند اندونزی‏یایی‏ها لباس ملی خودشان را دارند کشورهای گوناگون شرقی لباسهای ملی خودشان را دارند آفریقایی‏ها لباسهای ملی خودشان را دارند و در مجامع جهانی هر کس لباس ملی خود را دارد افتخار هم می‏کنند ما در جایی رئیس‏جمهوری را دیدیم که لباس ملی‏اش عبارت بود از دامن مرد بزرگ دامن پوشیده بود پاهای او هم لخت بود یک دامن تقریباً تا حدود زانو و هیچ احساس حقارت هم نمی‏کرد با افتخارِ تمام در آن جلسه شرکت می‏کرد می‏آمد و می‏رفت و می‏نشست این لباس ملی اوست ایرادی هم ندارد عربها با تفاخر لباس ملی خودشان را می‏پوشند پیراهن بلند و چفیه و عقال و ممکن است به نظر من و شما هیچ منطقی هم نداشته باشد اما لباسِ آنهاست و آن را دوست دارند من و شما که ایرانی هستیم لباسمان چیست? شما نمی‏دانید لباس ما چیست البته من نمی‏گویم طرح این لباس حتماً باید برگردد به لباس پانصد سال قبل ابداً من می‏گویم بنشینید برای خودتان یک لباس طراحی کنید البته الان این را از شما نمی‏خواهم این را من در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کردم آن روز ما یک بخش دولتی را مأمور کردیم و گفتیم دنبال این کار بروید یک کارِ مقدماتی هم کردند اما آن را به جایی نرساندند دوره‏ی ریاست‏جمهوری ما هم تمام شد من می‏خواهم بگویم اگر شما موی سرتان را می‏خواهید آرایش کنید اگر می‏خواهید لباس بپوشید اگر می‏خواهید سبک راه رفتن را تغییر دهید بکنید اما خودتان انجام دهید از دیگران یاد نگیریددر کشورهای غربی و بیشتر از همه در امریکا حدود سه چهار دهه پیش یک مشت جوان بر اثر واخوردگی از شرایط اجتماعی دچار حرکتهایی شدند که البته تا امروز هم ادامه دارد در زمان ما مظهر این افراد بیتل‏ها بودند که با آرایش عجیب و غریب و با نوعی موسیقی شبیه موسیقی پاپ که الان در دنیا معمول است ظاهر می‏شدند بنده بعد از انقلاب به الجزایر رفتم در خیابان ماشین ما عبور می‏کرد یک وقت دیدم پسر جوانی نصف موی سرش را تراشیده و نصف دیگر را باقی گذاشته است هرچه من نگاه کردم دیدم این آرایش هیچ زیبایی ندارد مشخص بود او از کسانی تقلید کرده است در الجزایر فشار صنعتی و فشار ابزار تولید و تکنیک بر زندگی مردم اصلاً آنقدر نیست که یک جوان احساساتی را پیدا کند که در امریکا یا انگلیس یا در جای دیگر پیدا می‏کرد اما چون دیده بود آنها انجام داده‏اند او هم انجام می‏داد بنده با این چیزها مخالفم و دوست نمی‏دارم جوان ما این‏طوری حرکت کند و دختر و پسرِ ما دایم چشمشان به آنها باشدنکته‏ی دوم که می‏خواهم عرض کنم این است ما در باب گزینش راه تقدیر گفتیم انتخاب با شماست در این شکی نیست اما نقش هدایت و کمک الهی را حتماً باید در نظر داشت گاهی شما برای انجام کاری خسته می‏شوید از خدای متعال نیرو می‏خواهید خدا هم به شما نیرو می‏دهد و راه می‏افتید گاهی در یک انتخاب دچار مشکل می‏شوید از خدای متعال هدایت و دستگیری می‏خواهید خدا هم شما را هدایت می‏کند یکی هم هست که در آن شرایط از خدا نیرو نمی‏خواهد نیرو هم گیرش نمی‏آید از خدا هدایت نمی‏خواهد هدایت هم گیرش نمی‏آید پروردگار عالم به ما فرموده است از من بخواهید هدایت بخواهید کمک بخواهید توفیق بخواهید این است که من بخصوص به جوانها می‏گویم رابطه‏ی خود را با خدا مستحکم کنید و نقش دعا و تضرع را بشناسید معنای دعا این نیست که شما از خدا بخواهید و بنشینید و فکر نکنید نه از خدا بخواهید تا وقتی حرکت می‏کنید در حرکت شما را کمک کند از خدا بخواهید تا وقتی انتخاب می‏کنید در انتخابِ درست شما را کمک کند از خدا بخواهید تا اگر صحنه صحنه‏ی دشواری است و قابل تشخیص نیست در تشخیص به شما کمک کند پروردگارا رحمت و هدایت و دستگیری و لطف و فضل خود را به یکایک حضار این جلسه مرحمت کنوالسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته.
1383/04/17

سخنرانی‌ در دیدار مجمع‌ نمایندگان‌ طلاب‌ و فضلای‌ حوزه‌ی‌ علمیه‌ی‌ قم‌

طبیعی‌ است‌ که‌ حوزه‌ باید در این‌ جهت‌ گام‌ بردارد حوزه‌ باید مراکز متعدد تحقیقاتی‌ داشته‌ باشد تا در تمام‌ این‌ زمینه‌ها مثل‌ یک‌ مجموعه‌ی‌ تولیدی‌ مرتب‌ و مدرن‌ کار کند و محصول‌ بدهد اگر چنانچه‌ دستگاه‌ در مسأله‌یی‌ دچار سؤال‌ شد ـ مثل‌ مسأله‌ی‌ زمین‌ و موسیقیو در یک‌ چارچوب‌ وسیع تر سیستم‌ اقتصادی‌ و روابط خارجی‌ و ارتباط با ملتها و مسایل‌ پولی‌ و ارزشهای‌ کارگزاران‌ حکومت‌ و صدها مسأله‌ از این‌ قبیل‌ که‌ هر دستگاهی‌ همواره‌ با این‌ سؤالات‌ از لحاظ مبنایی‌ مواجه‌ است‌ که‌ ما بر چه‌ اساسی‌ قانون‌ بگذرانیم‌ و بر چه‌ اساسی‌ مقررات‌ اداری‌ بگذاریم‌ و بر چه‌ اساسی‌ عمل‌ بکنیم‌ ـ بداند که‌ مرکزی‌ این‌ گونه‌ سؤالها را جواب‌ می‌دهد حوزه‌های‌ علمیه‌ ـ مخصوصا حوزه‌ی‌ علمیه‌ی‌ قم‌ ـ در تصویر مطلوب‌ و ایده‌آلی‌ یک‌ کارگاه‌ ایدئولوژی‌ و مرکز ایدئولوگ هاست‌ البته‌ ـ همان‌ طور که‌ مطرح‌ کردم‌ ـ تاکنون‌ حوزه‌ این‌ نقش‌ را مستقیما به‌ عهده‌ نگرفته‌ است‌ اگر چه‌ برکات‌ نازل‌ بر این‌ کشور از شخص‌ شخیص‌ امام‌ بزرگوارمان‌ ـ که‌ ریشه‌ی‌ همه‌ چیز و مایه‌ی‌ اصلی‌ همه‌ی‌ این‌ برکات‌ بود ـ ناشی‌ می‌شد و دیگران‌ همه‌ متخرجان‌ حوزه‌اند اما این‌ غیرمستقیم‌ است‌ حوزه‌ باید مستقیما در این‌ مسایل‌ دخالت‌ کند مطلب‌ دوم‌ در باب‌ کارهای‌ اصلی‌یی‌ است‌ که‌ باید از حوزه‌ توقع‌ داشته‌ باشیم‌ ما وقتی‌ به‌ تصویر دنیای‌ اسلامی‌ کشورمان‌ نگاه‌ می‌کنیم‌ پنج‌ کار اصلی‌ را می‌بینیم‌ که‌ باید انجام‌ آن‌ را از حوزه‌ توقع‌ داشته‌ باشیم‌ از آن‌ پنج‌ کار سه‌ کار است‌ که‌ خود حوزه‌ برای‌ بقای‌ خودش‌ تقریبا به‌ آنها احتیاج‌ دارد و دو کار دیگر را بیرون‌ حوزه‌ بدان‌ احتیاج‌ دارند البته‌ این‌ تعریف‌ و تقسیم‌بندی‌یی‌ که‌ ما می‌کنیم‌ جامع‌ و مانع‌ نیست‌ کار اول‌ عبارت‌ از مرجعیت‌ و افتاست‌ مردم‌ همیشه‌ محتاج‌ مرجع‌ و مفتی‌ هستند و حوزه‌ متکفل‌ تربیت‌ و تولید مرجع‌ و مفتی‌ است‌ کار دوم‌ تربیت‌ مدرس‌ است‌ حوزه‌ طبعا مدرسانی‌ لازم‌ دارد که‌ باید در خود حوزه‌ تربیت‌ بشوند کار سوم‌ تحقیق‌ و تألیف‌ در مسایل‌ علمی‌ است‌ چه‌ کارهایی‌ که‌ از بیرون‌ به‌ حوزه‌ عرضه‌ می‌شود و چه‌ کارهایی‌ که‌ متعلق‌ به‌ خود حوزه‌ است‌ و به‌ محققان‌ و مؤلفانی‌ که‌ کتابهایی‌ بنویسند احتیاج‌ دارد و چه‌ کتابهایی‌ که‌ برای‌ بیرون‌ حوزه‌ لازم‌ است‌ و چه‌ کتابهایی‌ که‌ حاوی‌ تحقیقات‌ جدید در مسایل‌ فقهی‌ است‌ و شیوه‌ی‌ نوین‌ استنباط را بیان‌ می‌کند ـ که‌ امام‌ در همین‌ پیام‌ و یکی‌ از پیامهای‌ قبلیشان‌ به‌ آن‌ اشاره‌ کردند ـ و چه‌ کتابهای‌ درسی‌ این‌ سه‌ کار بیشتر به‌ درون‌ حوزه‌ توجه‌ دارند ولی‌ دو کار دیگر به‌ بیرون‌ حوزه‌ نگاه می‌کنند کار چهارم‌ مسأله‌ی‌ قضاست‌ سیستم‌ قضایی‌ اسلامی‌ فقیه‌ و مجتهد و عادل‌ را می‌طلبد قضای‌ اسلامی‌ این‌ است‌ آن‌ وقتی‌ که‌ ما مجتهد و مفتی‌ و صاحب‌نظر نداریم‌ به‌ قاضی‌ مأذون‌ من‌ قبل‌المجتهد اکتفا می‌کنیم‌ این‌ از باب‌ ضرورت‌ است‌ که‌ "الضرورات‌ تبیح‌ المحذورات‌" آن‌ وقتی‌ که‌ قاضی‌ عادل‌ قطعی‌ نداریم‌ به‌ آن‌ که‌ مورد اعتماد باشد اکتفا می‌کنیم‌ والا باید فقیه‌ و مجتهد عادل‌ منصب‌ قضا را به‌ عهده‌ بگیرد پس‌ این‌ هم‌ کار دیگر حوزه‌های‌ علمیه‌ است‌ که‌ بایستی‌ دایما یک‌ رشته‌ از رشته‌های‌ پنجگانه‌ی‌ آن‌ برای‌ این‌ مهم‌ کار کند کار پنجم‌ تبلیغ‌ در سطح‌ وسیع‌ و به‌ شیوه‌ی‌ مطلوب‌ و مدرن‌ است‌ که‌ در مطلب‌ سوم‌ شأن‌ تبلیغ‌ و ابعاد گوناگون‌ تبلیغی‌ را که‌ امروز از ما متوقع‌ است‌ توضیح‌ خواهم‌ داد این‌ پنج‌ مسؤولیت‌ را حوزه‌ی‌ علمیه‌ باید انجام‌ بدهد آیا بدون‌ نظم‌ و تقسیم‌بندی‌ و تقسیم‌ کار و کوتاه‌ کردن‌ راهها و زدن‌ از زواید و پرداختن‌ به‌ بعضی‌ از کارهای‌ لازمی‌ که‌ امروز به‌ آنها پرداخته‌ نمی‌شود ممکن‌ است‌ این‌ پنج‌ وظیفه‌ را از حوزه‌ متوقع‌ باشیم‌ و حوزه‌ آنها را برآورده‌ کند.
1368/09/07


دیدار مسؤولان‌ و مدیران‌ سیمای‌ جمهوری‌ اسلامی‌

حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ پیش‌ از ظهر امروز در دیدار مسؤولان‌ و مدیران‌ بخشهای‌ مختلف‌ سیمای‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ با ایشان‌ طی‌ سخنانی‌ از تلویزیون‌ به‌ عنوان‌ دانشگاهی‌ در جهت‌ تعلیم‌ تدریس‌ و هدایت‌ جامعه‌ نام‌ بردند و وظیفه‌ اصلی‌ صدا و سیما را سررشته‌داری‌ مجموعه‌ طیف‌ فکری‌ جامعه‌ بر اساس‌ خط روشن‌ دین‌ و سیاست‌ دانستند مقام‌ معظم‌ رهبری‌ در این‌ دیدار از پیشرفتهای‌ صدا و سیما در زمینه‌های‌ مختلف‌ تقدیر کردند و فرمودند امروز در سایه‌ تلاشهای‌ به‌ عمل‌ آمده‌ برنامه‌های‌ سیما زنده‌ و با نشاط شده‌ و به‌ لحاظ فراگیری‌ و جذب‌ مخاطبان‌ نسبت‌ به‌ گذشته‌ تفاوتی‌ اساسی‌ کرده‌ است‌ با توجهی‌ که‌ سیمای‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ به‌ مسأله‌ انقلاب‌ و حضرت‌ امام‌ و دفاع‌ مقدس‌ ملت‌ ایران‌ و مسائل‌ اساسی‌ کشور دارد دغدغه‌ خاطر اینجانب‌ کمتر شده‌ است‌ حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ از صدا و سیما در ایران‌ به‌ عنوان‌ زبان‌ نظام‌ اسلامی‌ یاد کردند و فرمودند در ایران‌ اسلامی‌ تکلیف‌ زیادی‌ متوجه‌ صدا و سیما است‌ در شرایط امروز جهان‌ که‌ گرایش‌ طبیعی‌ انسان‌ به‌ سمت‌ دینداری‌ است‌ تهاجم‌ واضح‌ سخت‌ و هدایت‌ شونده‌ای‌ به‌ اصل‌ تدین‌ از سوی‌ دشمنان‌ اسلام‌ وجود دارد که‌ هدف‌ از آن‌ ترویج‌ بی‌بندوباری‌ بی‌دینی‌ و لاابالی‌گری‌ در میان‌ مردم‌ است‌ حمله‌ به‌ اصل‌ تدین‌ بویژه‌ نسبت‌ به‌ اسلام‌ و به‌ طور متمرکز علیه‌ انقلاب‌ از جمله‌ برنامه‌های‌ در حال‌ انجام‌ دشمنان‌ است‌ و در این‌ مبارزه‌ جهانی‌ صدا و سیما به‌ عنوان‌ مجموعه‌ای‌ مهم‌ در صف‌ مقدم‌ مبارزه‌ قرار دارد رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ با تقدیر از زنده‌ نگهداشتن‌ ارزشهای‌ اسلام‌ و انقلاب‌ در صدا و سیما فرمودند سیما هادی‌ و پیشوا و مدرس‌ است‌ عنوان‌ دانشگاه‌ برای‌ صدا و سیما بیان‌ حکیمانه‌ حضرت‌ امام‌(ره‌) بود و بر اساس‌ آن‌ دست‌اندرکاران‌ این‌ دانشگاه‌ باید خط روشنی‌ را در زمینه‌ دین‌ و سیاست‌ مشخص‌ کنند و مجموعه‌ طیف‌ فکری‌ کشور را به‌ سمت‌ این‌ خط سوق‌ دهند مقام‌ معظم‌ رهبری‌ انتظار اصلی‌ از صدا و سیما را ارتقاء فرهنگی‌ و هدایت‌ عمومی‌ ذهنیت‌ جامعه‌ در زمینه‌ دین‌ و سیاست‌ دانستند و فرمودند مسؤولان‌ این‌ دستگاه‌ مهم‌ باید اندیشه‌ والای‌ دینی‌ را با استفاده‌ از شیوه‌هایی‌ که‌ فقط سیما از آن‌ متمکن‌ است‌ تبیین‌ کنند و در زمینه‌ سیاستهای‌ اصولی‌ کشور و مسأله‌ نظام‌ اسلامی‌ و تطبیق‌ دین‌ با متغیرات‌ جامعه‌ که‌ لازمه‌ یک‌ حکومت‌ است‌ به‌ رسالت‌ مهم‌ و تعیین‌کننده‌ خود جامه‌ عمل‌ بپوشانند حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ در ادامه‌ سخنانشان‌ فرمودند موسیقی‌ باید در خدمت‌ اهداف‌ والای‌ بشری‌ و تقرب‌ به‌ حیات‌ طیبه‌ انسانی‌ باشد موسیقی‌ یک‌ هنر است‌ که‌ باید از این‌ آفریده‌ الهی‌ در جهت‌ مصلحت‌ و منفعت‌ انسان‌ استفاده‌ شود و در استفاده‌ از موسیقی‌ به‌ صحت‌ و درستی‌ راه‌ و خطی‌ که‌ طی‌ می‌کنیم‌ اطمینان‌ داشته‌ باشیم‌ حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ ضرورت‌ منطبق‌ کردن‌ برنامه‌های‌ تلویزیون‌ را بر فرهنگ‌ و زبان‌ خودی‌ خاطر نشان‌ کردند و در پایان‌ سخنانشان‌ لزوم‌ مقابله‌ شدید با ترویج‌ تجمل‌ گرایی‌ و اسراف‌ از طریق‌ برنامه‌های‌ تلویزیون‌ را یادآور شدند بر پایه‌ همین‌ گزارش‌ پیش‌ از سخنان‌ رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ دکتر علی‌ لاریجانی‌ رئیس‌ سازمان‌ صدا و سیما رئوس‌ سیاستهای‌ کلی‌ این‌ سازمان‌ را در جهت‌ گسترش‌ عمومی‌ برنامه‌های‌ سیما متناسب‌ با نیاز مخاطبان‌ برشمرد و طی‌ آن‌ از پخش‌ برنامه‌های‌ زنده‌ در سیما جهتگیری‌ بارز در مسیر ارزشهای‌ اسلامی‌ و انقلابی‌ سرمایه‌گذاری‌ در جهت‌ ساخت‌ سریالهای‌ متعدد دو برابر شدن‌ برنامه‌های‌ تولیدی‌ در مراکز استانی‌ صدا و سیما همفکری‌ با کارشناسان‌ حوزه‌ و دانشگاه‌ و نیز افزایش‌ میزان‌ نظارت‌ بر برنامه‌های‌ سیما گزارش‌ داد.
1374/08/08

دیدار جمعی از جوانان هنرمند ورزشکار دانشجو طلبه و دانش ‏آموز

حضرت آیت‏الله خامنه‏ای رهبر معظم انقلاب اسلامی امروز میزبان جمعی از جوانان هنرمند ورزشکار دانشجو طلبه و دانش‏آموز بودند و در نشستی سرشار از مهربانی و صفا و صمیمیت به درد دلها دغدغه‏های فکری و سؤالات آنان پاسخ گفتند در این دیدار که در دومین روز از دهه مبارک فجر روز "انقلاب اسلامی جوانان خودباوری امید و سازندگی" صورت گرفت جوانانی که میهمان رهبر انقلاب بودند سؤالات گوناگونی در زمینه‏های مختلف اجتماعی سیاسی تاریخی هنری فرهنگی و ورزشی با ایشان در میان گذاشتند و حضرت آیت‏الله خامنه‏ای نیز "صبور و ساده و صمیمی "پاسخهای لازم را بیان کردند در این نشست که بیش از دو ساعت به طول کشید جوان دانشجویی از رهبر معظم انقلاب در مورد نوجویی و نوآوری نسل جوان و برخی موانع موجود سؤال کرد دختر نوجوانی از ایشان پرسید براستی چرا در بهمن 57 در کشور انقلاب شد هنرمندی نظر رهبر فرزانه انقلاب را در مورد وضع هنر در کشور و قابلیتهای موسیقی جویا شد جوان ورزشکاری از ایشان پرسید احساس شما هنگامی که تیم ملی فوتبال اولین گل را وارد دروازه آمریکا کرد چه بود.
1377/11/13

دیدار اعضای شورای سیاستگذاری صدا و سیما

اعضای شورای سیاستگذاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پیش از ظهر امروز به حضور حضرت آیةالله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی رسیدند و طی آن حجةالاسلام دعاگو مسئول این شورا گزارشی از عملکرد شورای سیاست گذاری طی یکسال و نیم گذشته را به استحضار ایشان رساند مقام معظم رهبری در این دیدار ضمن رهنمودهائی که خطاب به حاضرین ایراد کردند سیاست گذاری به شکل صحیح‌متین و مطلوب در صدا و سیما را موجب تبدیل شدن آن به یک وسیله اعتلای فکر معرفت و رشد جامعه دانستند و فرمودند صدا و سیمای جمهوری اسلامی باید در خدمت تفکر اسلامی و انقلابی و رسوخ اندیشه اسلام ناب درمخاطبین خود باشد و در مسیر ایجاد تحول صحیح اخلاقی و عملی در زندگی مردم تلاشکند حضرت آیةالله خامنه ای ضرورت حرکت صدا و سیما به سوی کمال روز افزون راخاطر نشان ساختند و با تأکید بر لزوم قرار گرفتن هنر در خدمت جامعه اسلامی فرمودند لازم است پدیده های هنری منطبق بر ارزشهای اسلامی و انقلابی در صدا وسیما گسترش یابد و شواری سیاستگذاری بیش از پیش به موسیقی داستانها سریالها وگزارشهای هنری و تاریخی که از موارد مهم در صدا و سیماست توجه و رسیدگی کند رهبر انقلاب اسلامی همچنین از چگونگی ارائه چهره زن مسلمان در صدا و سیما بعنوان یک مسئله مهم یاد کردند و افزودند زن سرشار از ارزش های اسلامی و انقلابی است لذا سیمای زن مسلمان و انقلابی باید با تکیه بر حجاب نجابت عفت نقش اصلی و اساسی او در خانواده و جامعه تأثیر زن در رشد مرد و جامعه و نیز نقش پراهمیت او در واقعیت های گذشته نظیر جنگ تحمیلی در صدا و سیما نشان داده شود مقام معظم رهبری اهمیت تقویت روحیه جهادی در جامعه از طریق پرداختن صدا و سیما به ایثارگریها فداکاریهاو جانبازیهای ملت بزرگ ایران در جریان هشت سال جنگ تحمیلی را یاد آور شدند و ازتلاش های شورای سیاستگذاری و خدمات کارکنان و مسئولان بخش های مختلف صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تقدیر و تشکر کردند بر پایه همین گزارش پیش از بیانات رهبرانقلاب اسلامی حجةالاسلام دعاگو مسئول شورای سیاستگذاری و نظارت بر صدا و سیمای جمهوری اسلامی گزارشی از روند فعالیت های این شورا را ارائه کرد و طی آن اقدامات و تصمیمات اتخاذ شده در چارچوب وظایف این شورا را بر شمرد.
1369/12/14

دیدار صدها تن‌ از اصحاب‌ فرهنگ‌ و هنر و اندیشه‌

صدها تن‌ از اصحاب‌ فرهنگ‌ و هنر و اندیشه‌ در رشته‌های‌ سینما تئاتر نویسندگی‌ موسیقی‌ نقاشی‌ شعر خوشنویسی‌ ترجمه‌ و دیگر رشته‌های‌ هنری‌ و فرهنگی‌ امروز با حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ دیدار و گفتگو کردند در این‌ دیدار سه‌ ساعته‌ و صمیمانه‌ آقای‌ علی‌ نصیریان‌ هنرمند تئاتر و سینما خانم‌ فاطمه‌ راکعی‌ شاعر آقایان‌ نوری‌زاد نویسنده‌ ایرج‌ راد هنرمند تئاتر و سینما فریدون‌ ناصری‌ موسیقیدان‌ مسعود کرباسچی‌ مدیرکل‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌ استان‌ سیستان‌ و بلوچستان‌ درمنش‌ کارگردان‌ سینما خانم‌ مهدوی‌ دامغانی‌ مترجم‌ آقایان‌ داریوش‌ پیر نیاکان‌ موسیقیدان‌ ناصرخاورزاده‌ نقاش‌ و مجسمه‌ساز ابراهیم‌ حاتمی‌کیا کارگردان‌ سینما مرتضی‌ آخوندی‌ نماینده‌ اتحادیه‌ ناشران‌ نامی‌ نقاش‌ اورامی‌ شاعر طالبی‌ کارگردان‌ تلویزیون‌ و سینما منوچهر محمدی‌ تهیه‌ کننده‌ سینما حسین‌ رمضانی‌ مسؤول‌ انجمن‌ قرآن‌ و نهج‌البلاغه‌ از استان‌ چهارمحال‌ و بختیاری‌ خانم‌ فرزانه‌ اسعدی‌ از هنرمندان‌ هنرهای‌ تجسمی‌ و آقایان‌ موسوی‌ نویسنده‌ و ابوالحسن‌ محصص‌ خوشنویس‌ به‌ بیان‌ دیدگاهها و نظریات‌ خود در زمینه‌های‌ مختلف‌ فرهنگی‌ و هنری‌ پرداختند مشکلات‌ هنرهای‌ نمایشی‌ بویژه‌ تئاتر لزوم‌ افزایش‌ امکانات‌ رشته‌های‌ مختلف‌ هنری‌ برای‌ پرورش‌ استعدادهای‌ جوان‌ مشکلات‌ معیشتی‌ هنرمندان‌ ضرورت‌ اصلاح‌ برخی‌ دیدگاههای‌ موجود در جامعه‌ نسبت‌ به‌ هنر و هنرمند لزوم‌ توجه‌ مضاعف‌ به‌ حل‌ مشکلات‌ زنان‌ هنرمند ضرورت‌ توجه‌ بیشتر دولت‌ به‌ اعتبارات‌ بخشهای‌ هنری‌ روند رو به‌ افزایش‌ طرح‌ برخی‌ مسائل‌ انحرافی‌ در بعضی‌ فیلمهای‌ سینمایی‌ توجه‌ بیشتر به‌ وضع‌ مترجمان‌ و تلاشهای‌ آنان‌ برای‌ آشنایی‌ جوانان‌ با اثار برجسته‌ ادبی‌ جهان‌ وضع‌ موسیقی‌ و هنرهای‌ تجسمی‌ در جامعه‌ و لزوم‌ سیاست‌گذاری‌ دقیق‌ و صحیح‌ در این‌ زمینه‌ها سیاست‌زدگی‌ در سینما و برخوردهای‌ سیاسی‌ جناحهای‌ مختلف‌ با هنر سینما انفعال‌ در برابر تهاجم‌ فرهنگی‌ در عرصه‌ کتاب‌ پیشرفت‌ هنر نقاشی‌ ایران‌ در داخل‌ و خارج‌ و لزوم‌ توجه‌ بیشتر به‌ این‌ رشته‌ هنری‌ و حمایت‌ از هنرمندان‌ نقاش‌ توجه‌ مضاعف‌ به‌ هنرهای‌ بومی‌ و فولکوریک‌ پیامدهای‌ دیدگاههای‌ متحجر لیبرالی‌ و سکولار در عرصه‌ هنر و اندیشه‌ و تبیین‌ ملاکها و معیارهای‌ صحیح‌ در افکار عمومی‌ برای‌ ارزیابی‌ تولیدات‌ فرهنگی‌ و هنری‌ محورها و موضوعاتی‌ بودند که‌ هنرمندان‌ به‌ بیان‌ آنها پرداختند در این‌ دیدار پس‌ از بیان‌ دیدگاههای‌ جمعی‌ از اصحاب‌ فرهنگ‌ و هنر و اندیشه‌ حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ با ابراز خرسندی‌ از این‌ دیدار و گفتگوی‌ صمیمانه‌ حقیقت‌ هنر را گوهری‌ بسیار گرانبها و موهبتی‌ الهی‌ خواندند و تصریح‌ کردند در مواجهه‌ با هنر و هنرمند و قضاوت‌ در این‌ عرصه‌ها باید ظرافتهای‌ فراوان‌ و مرزهای‌ بسیار حساس‌ و دقیقی‌ را رعایت‌ کرد مقام‌ معظم‌ رهبری‌ هنر را مجموعه‌ای‌ از احساس‌ و ادراک‌ زیباییها و حقایق‌ و تبیین‌ آنها برشمردند و خاطرنشان‌ کردند هنر حقیقتی‌ بسیار فاخر و عطیه‌ای‌ از جانب‌ پروردگار است‌ که‌ مانند هر موهبت‌ دیگر الهی‌ مسؤولیتها و تکالیفی‌ را برای‌ صاحب‌ آن‌ بهمراه‌ می‌آورد ایشان‌ در تبیین‌ تعبیر "هنر متعهد" به‌ مسؤولیتهای‌ انسانی‌ هر فرد اشاره‌ کردند و افزودند هنرمند علاوه‌ بر تکالیف‌ ذاتی‌ انسانی‌ بعلت‌ ویژگیهای‌ بسیار ممتاز هنر باید درخصوص‌ قالب‌ و مضمون‌ آثار خود نیز احساس‌ تعهد کند حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ در همین‌ زمینه‌ به‌ هنرمندان‌ توصیه‌ کردند علاوه‌ بر مسؤلیت‌پذیری‌ در خلاقیت‌ نوآوری‌ و پیشرفت‌ در قالب‌ همواره‌ در قبال‌ مضمون‌ و محتوای‌ آثار خود نیز احساس‌ مسؤولیت‌ کنند و از این‌ طریق‌ به‌ مخاطبان‌ خود احترام‌ بگذارند رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ هنر و اخلاق‌ را ممزوج‌ یکدیگر خواندند و افزودند هر قدر یک‌ هنرمند به‌ مرحله‌ بالاتری‌ از فکر و اندیشه‌ و درک‌ عقلانی‌ برسد جوهره‌ کارهای‌ هنری‌ او کیفیت‌ و ارتقاء بیشتری‌ خواهد یافت‌ و درک‌ هنری‌ او از پشتوانه‌ بیشتری‌ برخوردار خواهد شد ایشان‌ با اشاره‌ به‌ لزوم‌ انگیزه‌های‌ متعالی‌ اخلاقی‌ و انسانی‌ در هنرمندان‌ خاطرنشان‌ کردند نمی‌توان‌ در وادی‌ هنر با انگیزه‌های‌ سطحی‌ و یا ناسالم‌ حرکت‌ کرد و سرافراز و موفق‌ بود مقام‌ معظم‌ رهبری‌ با تفکیک‌ کامل‌ هنر دینی‌ از هنر ریاکارانه‌ متحجر و قشری‌گرا تأکید کردند هنر دینی‌ آن‌ است‌ که‌ معارفی‌ را که‌ ادیان‌ الهی‌ و کاملتر از همه‌ دین‌ مبین‌ اسلام‌ با هدف‌ سعادت‌ حقیقی‌ بشر بدنبال‌ ترویج‌ آن‌ بوده‌اند در جوامع‌ انسانی‌ منتشر کند و در افکار بشر ماندگار و جاودانه‌ سازد حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ تصریح‌ کردند در هنر دینی‌ الزامی‌ به‌ استفاده‌ از واژگان‌ یا نمادهای‌ مذهبی‌ نیست‌ بلکه‌ ترویج‌ هنرمندانه‌ مقولاتی‌ نظیر "عدالت‌ حقوق‌ انسانی‌ و مسائل‌ اخلاقی‌" و پرهیز از "ابتذال‌ و استحاله‌ هویت‌ انسان‌ و جامعه‌" می‌تواند نمونه‌های‌ خوبی‌ از هنر دینی‌ باشد ایشان‌ با تأکید بر اینکه‌ مسائل‌ هنری‌ و فرهنگی‌ با بخشنامه‌ و دستور و حکم‌ درست‌ نمی‌شود بلکه‌ نیازمند انگیزه‌ است‌ به‌ تبیین‌ هنر انقلابی‌ پرداختند و افزودند انقلاب‌ از هنر و هنرمند تنها یک‌ توقع‌ دارد و آن‌ اینکه‌ جامعه‌ هنری‌ با همان‌ نگاه‌ زیباشناختی‌ هنر به‌ پدیده‌هایی‌ همچون‌ ایثار و فداکاری‌ مردم‌ در پیروزی‌ انقلاب‌ و حماسه‌ 8 سال‌ دفاع‌ مقدس‌ بنگرد و این‌ زیباییها را با زبان‌ هنرمندانه‌ تبیین‌ کند مقام‌ معظم‌ رهبری‌ با تجلیل‌ از آثار بسیار با ارزشی‌ که‌ در رشته‌های‌ مختلف‌ هنری‌ در زمینه‌ هنر دینی‌ و انقلابی‌ بوجود آمده‌ است‌ افزودند در این‌ زمینه‌ باید بسیار بیشتر فعالیت‌ شود ایشان‌ در بحث‌ هنر و سیاست‌ ضمن‌ تأکید بر لزوم‌ دوری‌ هنرمندان‌ از بازیهای‌ سیاسی‌ و خطی‌ افزودند همواره‌ به‌ مسؤولان‌ توصیه‌ کرده‌ام‌ که‌ نگذارید خطوط سیاسی‌ جناح‌ بندیها و شبه‌ حزبها وارد عرصه‌ هنر و فرهنگ‌ شوند چرا که‌ در اینصورت‌ همه‌ چیز تباه‌ خواهد شد رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ تأکید بر ارزشها و پایداری‌ بر آنها را از سیاسی‌ کاری‌ کاملا منفک‌ دانستند و افزودند هنرمندان‌ باید با پایبندی‌ به‌ حدود و ارزشها از دچار شدن‌ به‌ بی‌هویتی‌ پرهیز کنند حضرت‌ آیت‌الله‌ خامنه‌ای‌ با اشاره‌ به‌ اسناد منتشر شده‌ در آمریکا در مورد دخالت‌ بخش‌ هنری‌ CIA در کودتای‌ 28 مرداد از طریق‌ انتشار مقالات‌ مطبوعاتی‌ و کاریکاتور در مطبوعات‌ ایران‌ افزودند واقعیت‌ این‌ است‌ که‌ مستکبران‌ جهانی‌ از هنر و ابزارهای‌ هنری‌ برای‌ تحقق‌ اهداف‌ نامشروع‌ خود کاملا بهره‌ می‌برند و در چنین‌ اوضاع‌ و احوالی‌ مردم‌ از هنرمندان‌ کشور توقع‌ دارند که‌ در دفاع‌ از جامعه‌ کشور و انقلاب‌ تواناییهای‌ هنری‌ خود را بکار گیرند رهبر معظم‌ انقلاب‌ اسلامی‌ با اشاره‌ به‌ پایداری‌ نظام‌ اسلامی‌ و ملت‌ بزرگ‌ ایران‌ در مقابل‌ زورگوییهای‌ قدرتها افزودند جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ با کسی‌ سرجنگ‌ ندارد اما هیچگاه‌ در برابر مطامع‌ و فشارهای‌ سیاسی‌ تبلیغی‌ آمریکا تسلیم‌ نمی‌شود و این‌ بزرگترین‌ جرم‌ ملت‌ ایران‌ در دیدگاه‌ قدرتهای‌ استکباری‌ است‌ ایشان‌ در بخش‌ دیگری‌ از سخنانشان‌ با تأکید بر لزوم‌ رسیدگی‌ به‌ وضعیت‌ معیشتی‌ هنرمندان‌ اهمیت‌ مسئله‌ اقتصاد در هنر را یادآور شدند و افزودند وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌ باید از هنرمندانی‌ که‌ کار هنری‌ آنان‌ بازده‌ مالی‌ مناسبی‌ ندارد حمایت‌ کند تا آنان‌ به‌ سوی‌ ایجاد جاذبه‌های‌ ناصحیح‌ در آثار خود بمنظور جلب‌ مشتری‌ کشیده‌ نشوند مقام‌ معظم‌ رهبری‌ با انتقاد از گرایش‌ محسوس‌ در عرصه‌ سینما به‌ مسائل‌ جنسی‌ و توجه‌ صرف‌ به‌ مسئله‌ جلب‌ مشتری‌ تأکید کردند دستگاههای‌ مسؤول‌ باید بگونه‌ای‌ برنامه‌ریزی‌ نمایند تا هنرمند بتواند آزادانه‌ و بدون‌ کشیده‌ شدن‌ به‌ سینمای‌ گیشه‌ای‌ به‌ کارهای‌ هنری‌ خود ادامه‌ دهد در ابتدای‌ این‌ دیدار آقای‌ مسجدجامعی‌ وزیر فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌ با اشاره‌ به‌ آثار روند جهانی‌ شدن‌ در حوزه‌ فرهنگ‌ و هنر تأکید کرد می‌توان‌ با تکیه‌ بر هویت‌ اصیل‌ فرهنگی‌ و دینی‌ و استفاده‌ از روشهای‌ نوین‌ و روز آمد با آثار منفی‌ این‌ پدیده‌ مقابله‌ کرد آقای‌ مسجد جامعی‌ افزایش‌ کمی‌ و ارتقاء کیفی‌ تولیدات‌ فرهنگی‌ و هنری‌ را زمینه‌ ساز رونق‌ و شکوفایی‌ این‌ عرصه‌ خواند و خاطرنشان‌ کرد بقا و رشد فرهنگی‌ در تحولات‌ پرشتاب‌ جهان‌ کنونی‌ نیازمند پاسخ‌گویی‌ فوری‌ و مناسب‌ به‌ نیازهای‌ گسترده‌ قشرهای‌ مختلف‌ بویژه‌ جوانان‌ است‌ وزیر فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌ با اشاره‌ به‌ وظایف‌ خطیر اصحاب‌ "فکر و فرهنگ‌ و هنر و فضیلت‌" افزود ذخائر غنی‌ فرهنگ‌ اسلامی‌ ایرانی‌ از چنان‌ عمق‌ و جذابیتی‌ برخوردار است‌ که‌ برنامه‌ریزی‌ و استفاده‌ صحیح‌ از آنها آینده‌ بسیار تابناک‌ این‌ سرزمین‌ را رقم‌ خواهد زد.
1380/05/01

 دیدار اعضای هیأت رئیسه و نمایندگان مجلس خبرگان

حضرت آیت‏الله خامنه‏ای رهبر معظم انقلاب اسلامی امروز در دیدار اعضای هیأت رئیسه و نمایندگان مجلس خبرگان با ایشان طی سخنانی برخی از نعمتهای متوالی و متواتر خداوند متعال را که نصیب نظام اسلامی و ملت مسلمان ایران شده است برشمردند و بر ضرورت شکر واقعی این نعمتها و پرهیز از کفران نعمت الهی تأکید کردند مقام معظم رهبری از نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان بنایی رفیع غیر قابل تزلزل و بسیار ریشه‏دار یاد کردند و فرمودند حکومت اسلامی در ایران نظامی عمیق راسخ و مستقر است و بنده به عنوان کسی که با مسائل کشور و انقلاب و امواج دشمنیهای استکبار آشنایی پیدا کرده‏ام هیچ بیمی نسبت به تلاشهای گوناگون دشمن در مورد آینده انقلاب ندارم اما آنچه که نسبت به آن نگران هستم به خود ما مربوط می‏شود و آن کفران نعمتهای بیشماری است که خداوند متعال نصیب ایران اسلامی کرده است حضرت آیت‏الله خامنه‏ای افزایش نعمت براثر شکر واقعی و از دست رفتن آن براثر کفران نعمت را یک تقسیم‏بندی قطعی دانستند و فرمودند اگر کفران الهی نکنیم حتی تهاجم فرهنگی دشمن و موج رسانی مخالف که به طور شبانه روزی در این کشور دنبال می‏شود قادر به ایجاد اندک تعللی در حرکت ملت مسلمان ایران نخواهد بود کما این که طی 20 سال گذشته این ملت توانست با قدرت استحکام و استقامت در برابر قدرتمندان و زورگویان جهان بایستد و اکنون نیز بزرگترین قدرتهای سیاسی و نظامی عالم قادر به هیچ زورآزمایی واقعی در برابر نظام اسلامی ایران نیستند مقام معظم رهبری شکرگزاری را موجب جلب رحمت الهی دانستند و فرمودند قوم بنی اسرائیل براثر کفران نعمتهای خداوند بدبخت دنیا و آخرت شدند و با عملی شدن همین تهدید در صدر اسلام مسلمین برای قرنهای متمادی به خاک مذلت نشستند و اکنون جمهوری اسلامی ایران به عنوان جوانه تازه‏ای از یک درخت کهن در معرض همین امتحان قرار دارد که اگر شکر واقعی به جای آورده شود به درخت تناور و عظیمی تبدیل خواهد شد حضرت آیت‏الله خامنه‏ای ضمن برشمردن برخی از نعمتهای خداوند متعال که به ملت ایران ارزانی شده است فرمودند امکان عمل به احکام اسلامی در امور حکومتی از جمله در مسایل مالی معاملات سیاست جنگ و صلح نعمت بسیار بزرگی است که خداوند متعال به ملت ایران داده است در همه ادوار تاریخ و پس از بعثت نبوی اسلام بزرگترین نعمت الهی برای کل بشریت است و این توفیق و لطف بزرگی است که بتوانیم معیارهای اسلامی را در تمامی شئون زندگی فردی و اجتماعی خویش بکار بندیم رهبر معظم انقلاب اسلامی از وجود ملتی مؤمن با اخلاص علاقه‏مند عاطفی و با ایمان و همچنین از بروز استعدادهای طبیعی و انسانی در بخشهای مختلف به عنوان دو نعمت بزرگ الهی یاد کردند و فرمودند جوانان مبتکرین مخترعین سازندگان و نوآوران ما در وادی دین قرآن و علم و در وادی مسائل سیاسی و اجتماعی استعدادهای عجیب و فوق‏العاده خود را بروز می‏دهند و این سرمایه اصلی می‏تواند هر ملتی را به اوج برساند مقام معظم رهبری تمسک به اسلام و عمل به تمامیت قرآن را شکرگزاری واقعی نعمتهای خداوند دانستند و فرمودند به رغم خواست دشمن ما باید صراحتا علنا و مفتخرا از اسلام همانگونه که آن را شناخته‏ایم دفاع کنیم و با صدای بلند طرفداری خود را از اسلام ناب به گوش جهانیان برسانیم شکرگزاری نعمتهای خداوند در این است که نظر اسلام را در مورد نقش مردم در حکومت جایگاه زن انواع آزادیها تحصیل علم تمدن مجازات و قضا حقوق بشر موسیقی حجاب و مسائل دیگر زندگی انسان صریحا بیان کنیم و به هیچ وجه از مواضع معقول و منطقی خویش به خاطر به دست آوردن دل دشمن عقب ننشینیم و این است که روحیه مردم را تقویت و روحیه دشمن را تضعیف می‏کند حضرت آیت‏الله خامنه‏ای از اسلام به عنوان ستون فقرات حیات سیاسی ملت ایران یاد کردند و فرمودند ما حق نداریم به بهای این که می‏خواهیم دشمن را نسبت به خود خوش بین و ملایم کنیم دست از اسلام برداریم این کفران نعمت حق است زیرا روحیه دشمن را افزایش می‏دهد و او را برای پیشروی گام به گام و احتمالا حمله و تهاجم تشویق می‏کند ما مطلقا حق نداریم از مواضع اسلامی خویش عقب نشینی کنیم اینجا جای تقیه نیست و مواضع را باید با صراحت به دنیا اعلام نماییم ما به کسی توهین نمی‏کنیم برخورد تنگ نظرانه و توأم با خشک فکری با مسائل جهانی رویگردانیم اما به رسالت خود در دفاع از اسلام قاطعانه عمل می‏کنیم رهبر معظم انقلاب اسلامی جداکردن ملت ایران از اسلام ناب را مهمترین هدف امروز دشمن دانستند و فرمودند قصد و هدف اصلی دشمن این است که ملت ما را در اعتقاد خود و عمل به اساس اسلام دچار تزلزل کند و البته از تأثیر کسانی که در تعریف دشمن بودن قرار نمی‏گیرند ولی به علت ایمانهای ناقص و بی‏استدلال دچار شبهه و تردید هستند نباید غافل بود گله‏مندی ما از برخی مطبوعات نیز ناشی از آن است که این افراد از طریق مطبوعات تردید شک بی‏ایمانی و بریدگی خود را تعمیم می‏دهند و فضای جامعه را خراب می‏کنند مقام معظم رهبری توجه عناصر بریده از اصول و نادم از مجاهدت در راه خدا را به عواقب خطرناک قرار گرفتن در مسیر انحراف جلب کردند و فرمودند کسانی در جامعه ما هستند که نمی‏توان آنها را دشمن نامید آنها کسانی هستند که از مسلمانی خود و گام برداشتن در راه خدا خیلی خشنود نیستند آنها بریده‏های از اصول و ریشه هستند که خداوند متعال سر انجام دلهای آنان را به کلی وارونه خواهد کرد حضرت آیت‏الله خامنه‏ای از نمایندگان مجلس خبرگان به عنوان مجموعه‏ای از فضلا علما صاحب‏نظران و اندیشمندان یاد کردند و در پایان سخنانشان فرمودند این مجموعه ارزشمند علمی و فکری می‏تواند منشاء آثار بسیار مهمی باشد و تلاش دشمن را برای تضعیف ایمان مردم و ایجاد تردید و اختلال در فکر و تصمیم آنان بی‏اثر سازد بر پایه همین گزارش پیش از سخنان مقام معظم رهبری آیت‏الله مشکینی رئیس مجلس خبرگان با تشکر از پیام رهبر معظم انقلاب به اولین اجلاس سومین دوره مجلس خبرگان نتایج مثبت این نشست را بیان کرد آیت‏الله مشکینی با اشاره به روحیه حاکم بر اجلاس خبرگان تصریح کرد نمایندگان مجلس خبرگان مصممند با تلاش و فعالیتی افزونتر وظائف حساس خود را پیگیری کنند و به یاری پروردگار شکر نعمات بیدریغ الهی را با تمسک کامل به اسلام بجای آورند.
1377/12/06

سخنرانی در گردهمایی ائمه جمعه سراسر کشور

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی صبح امروز در هفتمین گردهمایی ائمه جمعه سراسر کشور طی سخنان هشدار دهنده ای توجه ائمه جمعه را به جنگ تمام عیار فرهنگی دشمنان اسلام و انقلاب که با استفاده از شیوه های بسیار زیرکانه ای علیه جمهوری اسلامی ایران به اجراء درآمده است جلب کردند و ضرورت جذب عواطف و ایمان مردم و بویژه جوانان به سوی جایگاههای مقدس نماز جمعه را مورد تأکید قرار دادند در این گردهمایی که در حسینیه امام خمینی رضوان الله تعالی علیه برگزار شد مقام معظم رهبری به پیشرفتهای بدست آمده در زمینه برنامه ریزی انتخاب انسانهای کارآمداستفاده از تجربه های فراوان گذشته و آشنایی با مسائل و مفاهیم مورد نیاز نظام اشاره کردند و فرمودند اقتصاد کشور امروز برای مسئولین در نقطه روشنی قرار دارد و برای رسیدن به اهداف برنامه اقتصادی یک مشی صحیح متین و قابل دفاع بکار گرفته شده است و باید به آینده این برنامه امیدوار باشیم ما در اداره کشور و حرکت عمومی به سمت اهداف انقلابی در مسیری روشنتر دقیقتر و مستحکم تر از گذشته قرار داریم و به همین دلیل توطئه های دشمنان بر ضد جمهوری اسلامی نیز پیچیده تر شده است حضرت آیت الله خامنه ای چگونگی اضمحلال ایدئولوژی الحادی مارکسیسم و بدنبال آن ظهور یک امپراطوری بزرگ به سرکردگی آمریکای جهانخوار را خاطرنشان ساختند و با استناد به آیات قرآن کریم فرمودند در جبهه واحد کفر و استکبار اختلاف تشتت آراء و تعارض نیروها با یکدیگر در حدی وجود دارد که انسانهای با ایمان وقت شناس و با کیاست بتوانند از آنها در جهت اهداف الهی استفاده کنند امروز اسلام تنها تفکر مکتبی است که در برابر مجموعه قدرت مادی جهان و امپراطوری خطرناک غربی ها به مقابله برخاسته است رهبر انقلاب اسلامی در ادامه بیاناتشان سیاستهای استعماری امپراطوری غرب در آفریقا آمریکای لاتین و برخی کشورهای آسیایی را یاد آور شدند و فرمودند اسلام با تفسیر درست و انقلابی که امام بزرگوارمان آن را اسلام ناب محمدی(ص) نام نهادند تنها سنگر مستحکم و یگانه نقطه اتکاء و امید انسانهای حق طلب است که امروز در برابر قدرت نمایی مستکبرین بپا ایستاده و ملتها را به سوی خود جذب می کند جوانان آزادیخواه در اقصی نقاط دنیا به نظام اسلامی چشم امید بسته اند ونجات از ظلم و ستم استکبار را در استمداد از اسلام و انقلاب اسلامی می جویند مقام معظم رهبری از تنگ کردن محاصره اقتصادی و وارد ساختن انواع فشارهای سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران بعنوان حربه های دشمنان اسلام در شرایط امروز ایران اسلامی یاد کردند و ضمن تقبیح مدعیانی که به نام دفاع از حقوق بشر با نظام اسلامی به مقابله برخاسته اند فرمودند کسانی که امروز با حربه حقوق بشر به جنگ جمهوری اسلامی می آیند برای بشر هیچ حقی قائل نیستند و اگر حقی برای انسان قائل باشند آن را متعلق به انسان غربی می دانند و حاضرند هزاران انسان غیر غربی را برای حفظ سعادت و سلامت خود قربانی کنند آنها انسانهای فریبکاری هستند که شعارحقوق بشر را به عنوان یک فشار سیاسی بر علیه جمهوری اسلامی بکار می گیرند حضرت آیةالله خامنه ای دربخش دیگری از بیاناتشان وجود یک توطئه عمیق فرهنگی بر علیه جوانان مسلمان و انقلابی ایران را یک امر واقعی و عینی دانستند و فرمودند دشمنان اسلام امروز با استفاده از شیوه های بسیار زیرکانه و شیطانی یک جنگ و مبارزه تمام عیار فرهنگی را علیه ملت ما به راه انداخته اند آنها قصد دارند تا نسل جوان ما را که نیروی مدافع کشور و همیشه حاضر در صحنه های کار و عمل خودسازی تربیت علمی و تحقیقی و پیشرفت بوده است بتدریج تباه کنند آنها تلاش می کنند تا ذهن و فکر نیروی جوان کشور را تحت تأثیر تبلیغات گوناگون خود قرار دهند و آن را نسبت به حقایق مقدس اسلامی که به عنوان پایه ها و ستونهای اصلی اعتقادی شناخته شده اند بی تفاوت و سست کنند رهبر انقلاب اسلامی دفاع و تبیین صحیح حقایق اصول مبانی و معارف اسلامی را برای خنثی کردن تهاجم فرهنگی دشمنان یک ضرورت خواندند و ضمن تأکید بر اهمیت وظایف ائمه جمعه در این خصوص فرمودند ائمه جمعه باید به بیان درست و توجیه صحیح معارف اسلامی توحید و حکومت الهی و نیز دفاع از لزوم عبودیت انسان در مقابل احکام الهی بپردازند زیرا این امر تأثیر نامحدودی خواهد داشتابلاغ سخن حق به دلهای انسانها ایجاد جاذبه در مرکز نماز جمعه و جذب عواطف و ایمان مردم مسئولیت سنگینی است که ائمه جمعه باید به انجام آن اهتمام ورزند مقام معظم رهبری شناخت بیمارها و دردهای فکری فرهنگی و معنوی جامعه و درمانآنها را از جمله وظایف مهم ائمه جمعه ذکر کردند و افزودند مردم امام جمعه را مرکز مراجعات خود می دانند و حل معضلات خود را از او می خواهند در دوره ای که حکومت در اختیار مسلمین است دشمن بیش از هر زمان دیگر برای زدودن مفاهیم اسلامی از اذهان تلاش می کند لازم است ائمه جمعه در گردهمایی های خود به بررسی شیوه های درمان و حل مسائل و معضلات فکری و معنوی مردم بپردازند زیرا نماز جمعه محلی است که دلها را محکم و ایمانها را قوی می کند و به سربازان و جنود خداوند شجاعت اقدام می بخشد حضرت آیت الله خامنه ای در پایان سخنانشان از روحانیت به عنوان امید و تکیه گاه معنوی مردم نام بردند و با ذکر این مطلب که ائمه جمعه بزرگترین مظهر عمومی روحانیت است فرمودند امامت جمعه به معنای نمایندگی کل روحانیت و نظام اسلامی است لذا از تریبون و منبر مقدس نماز جمعه باید مباحث و تحلیلهای سیاسی روز به شکل صحیح عمیق و دقیق بیان شود بر پایه همین گزارش پیش از سخنان رهبرانقلاب اسلامی حجت الاسلام والمسلمین رسولی محلاتی دبیر شورای مرکزی دبیرخانه ائمه جمعه سراسر کشور گزارشی از عملکرد این دبیرخانه طی یکسال گذشته را به اطلاع ائمه جمعه رساند هفتمین گردهمایی ائمه جمعه سراسر کشور که صبح امروز با سخنان حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حسینیه‌ی امام خمینی رضوان الله تعالی علیه آغاز بکار کرده بود پیش از ظهر امروز نیز بکار خود ادامه داد و آیت الله مشگینی رئیس مجلس خبرگان و امام جمعه قم طی سخنانی نکاتی را در زمینه ی ضرورت جلوگیری از تجمل گرایی در میان مسئولین و روحانیون یادآور شد این گزارش حاکیست پس از سخنان آیت الله مشکینی میزگردی با شرکت آقایان نجفی وزیر آموزش وپرورش ابطحی معاون امور بین الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سیاحی یکی ازمسئولان وزارت فرهنگ و آموزش عالی پیرامون مسائل فرهنگی و اجتماعی برگزار شد که طی آن مسائل و مشکلات فرهنگی کشور در ارتباط با قشر نوجوان و جوان بویژه دانش آموزان و دانشجویان مسائل مربوط به موسیقی چاپ کتاب و نشریات برای ائمه جمعه سراسرکشور تشریح شد و بر ضرورت اتخاذ شیوه هایی جدید برای ایجاد مصونیت قشر جوان کشور در برابر توطئه های فرهنگی بیگانگان تأکید گردید بنا بر همین گزارش قرار است در گردهمایی سه روزه ائمه جمعه سراسر کشور میزگردهایی نیز بمنظور بررسی مسائل امنیتی سیاست خارجی و اقتصادی کشور و همچنین کمیسیونهایی در خصوص مسائل ائمه جمعهتبلیغات فرهنگی و اجتماعی تشکیل گردد.
1370/06/25

دیدار رئیس سازمان و جمعی از هنرمندان صدا و سیما

وی مجموع پخش برنامه های نمایشی فیلم و انیمیشن در شبکه های داخلی و برون مرزی صدا و سیما را بیش از سی و سه هزار ساعت در سال بیان کرد و گفت این رقم در مقایسه با سال 82 به 9 برابر افزایش یافته است.رئیس رسانه ملی میزان تولید و پخش سریالهای ایرانی را دو برابر سریالهای خارجی و تولید و پخش فیلم های ایرانی را 44 درصد فیلم های پخش شده برشمرد و خاطرنشان کرد در 6 سال گذشته 20 سریال با موضوع انقلاب اسلامی تولید و پخش شده که 2 برابر تولید تمامی سالهای قبل از این دوره است.ضرغامی افزود دهها اثر نمایشی دیگر نیز با موضوعات اعتقادی نقد صهیونیزم طرح و معرفی شخصیتهای برجسته ملی و دینی دفاع مقدس هشدارهای اجتماعی جنبش نرم افزاری علمی کار و کارآفرینی ترویج کتابخوانی دستاوردهای هسته ای و روشنگری درباره جریانات انحرافی تولید و پخش شده است.سیدعزت الله ضرغامی با یادآوری تلاشهای رسانه ملی در تعمیق و گسترش نهضت آزاداندیشی و بسط ایمان روشن بینانه دینی به برخی اقدامات دیگر در رسانه ملی در حوزه فیلم و سریال از جمله تولید سریالهای بلند شبانه ساخت 650 فیلم داستانی تلویزیونی در 6 سال گذشته تجربه های جدید در حوزه طنز افزایش تولید تله تئاتر ساماندهی موسیقی در مجموعه های نمایشی راه اندازی برخی رشته های جدید در مقاطع «کارشناسی کارشناسی ارشد و دکترا» و راه اندازی شبکه مستقل فیلم و سریال به زبان عربی در ماههای آینده اشاره کرد و گفت رسانه ملی با گامهای استوار در میدان جنگ نرم ایستاده است و در این مسیر از تمام ظرفیت های فکری و هنری جامعه کمک خواهد گرفت.وی بر لزوم حمایت بیش از پیش دستگاههای مختلف از صدا و سیما در عرصه جنگ نرم تأکید کرد و افزود رسانه ملی برای ادای صحیح وظایف خود در این نبرد سخت و پیچیده و ورود به عرصه های جدید و نو نیازمند حمایت نخبگان حوزه و دانشگاه افزایش تحمل و انتقاد پذیری افراد حقیقی و حقوقی پرهیز از تنگ نظریها و نگرشهای سطحی و عجولانه و تفاوت قائل شدن میان خطاهای تاکتیکی و خطاهای راهبردی است.همچنین در این دیدار تعدادی از کارگردانان نویسندگان و بازیگران سینما و تلویزیون به بیان دیدگاههای خود درخصوص مسائل مختلف هنری پرداختند.مسعود جعفری جوزانی کارگردان فیلم و سریالهای تلویزیونی از جمله سریال در چشم باد در صحبتهای خود به انتقاد از وضعیت سینما و عملکرد مسئولان هنری در این بخش پرداخت و گفت در عرصه سینما زمینه لازم برای حضور فعال سینماگران مستقل و البته متعهد وجود ندارد و سینماگران یا باید به سلیقه نازل توزیع کنندگان یا دستورات حزبی برخی مسئولان هنری و یا برخی کارهای افراطی تن دهند.وی با تأکید بر لزوم عمل به رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی برای اعتلای فرهنگی در حوزه سینما خواستار اعتماد مسئولان هنری به سینماگران امتحان داده ایجاد فضای لازم برای ورود کارگردانان به عرصه های نو و مسائل روز جامعه مشورت با سینماگران و هنرمندان و پرهیز از تنگ نظری و اعمال سلیقه شخصی در عرصه هنر و سینما شد.سیروس مقدم کارگردان سریالها و فیلم های مختلف تلویزیونی و سینمایی نیز در این دیدار با اشاره به تأسیس روزافزون شبکه های ماهواره ای بیگانه برای اثرگذاری بر افکار عمومی گفت صدا و سیما برای پیروزی در مقابله با هجوم سنگین فرهنگی بیگانگان باید به امکانات مادی حقیقی و حقوقی کامل مجهز باشد.این کارگردان سینمایی – تلویزیونی با انتقاد از برخی محدودیتها در پرداختن به «نقاط ضعف صنفها سازمانها و گروههای مختلف اجتماعی» خواستار افزایش آستانه تحمل مسئولان و قشرهای مختلف اجتماعی شد.محمدرضا ورزی از کارگردانهای سریالهای تلویزیونی از جمله عمارت فرنگی و سالهای مشروطه به ضرورت ارتباط مراکز پژوهشی با برنامه سازان صدا و سیما در سریالهای تاریخی اشاره کرد و گفت نیاز است مورخین طراز اول کشور به درخواست همکاری برنامه سازان تاریخی پاسخ مثبت دهند و به جای نقد پس از ساخت سریال نظراتشان را هنگام فیلمنامه نویسی بیان کنند.این کارگردان سریالهای تاریخی صدا و سیما با اشاره به نیاز به فضاهای خاص برای فیلمبرداری این سریالها افزود ساخت شهرک تلویزیونی جدید و وسیع کاملاً ضروری است.خانم پروانه معصومی بازیگر سینما و تلویزیون یکی از مسائل مهم عرصه هنری را مشخص نبودن جایگاه واقعی زنان در سینما و تلویزیون دانست و با انتقاد از رویکرد برخی فیلمها و سریالها به دلیل توجه نکردن به مسائل واقعی کشور گفت در برخی از فیلم ها و سریالها فقط به مسائل و موضوعات پایتخت نشینان و برخی شهرهای بزرگ پرداخته می شود و توجهی به مسائل و موضوعات مورد توجه ساکنان دیگر شهرها و بویژه روستاهای کشور نمی شود.شهاب حسینی بازیگر سریالها و فیلم های مختلف تلویزیونی و سینمایی نیز در این دیدار با اشاره به روزهای پایانی فیلمبرداری سریال شوق پرواز و پرداختن به زندگی سرلشکر شهید خلبان عباس بابایی در این سریال گفت باید با پرداخت زیبا و هنرمندانه شخصیت بزرگان و نخبگان اجتماعی – سیاسی – علمی – فرهنگی – دینی و ورزشی نسل جوان کنونی را در درک هویت ملی خود کمک کرد.شهاب حسینی گفت هنرمندان سربازان عرصه فرهنگ هستند و باید همچون «رزمندگان شجاع مبتکر و مصمم دفاع مقدس» به وظیفه سنگین خود در عرصه فرهنگ عمل کنند.محمدحسین لطیفی از کارگردانان سینما و مجموعه های تلویزیونی از جمله نردبان آسمان وفا و روز سوم نیز با اشاره به تأثیر فیلمها و کارهای مذهبی و دینی بر مخاطبان گفت ورود به این عرصه نیاز به شجاعت دارد و نباید به بهانه برخی ضعفها از ورود به ساخت فیلمهای مذهبی و دینی غافل شویم.مشکلات فنی ساخت فیلمهایی با مضمون دفاع مقدس ضرورت حمایت قانونی از حقوق مؤلفین و مصنفین حوزه فیلم و سریال از دیگر محورهای سخنان این کارگردان سینما و سیما بود.مهدی سجاده چی نویسنده سینما و تلویزیون از جمله نویسنده سریالهای خاک سرخ و شهریار با اشاره به جایگاه نویسندگان فیلم های سینمایی و تلویزیونی خواستار توجه بیش از پیش به این ضعف و برطرف کردن اشکالات قانون فعلی مالکیت معنوی شد.وی همچنین شرایط کنونی سینما را نامناسب خواند و خواستار نگاه واقع بینانه و کارشناسی به مشکلات عرصه سینما شد.در ادامه این دیدار ضیاءالدین دری نویسنده و کارگردان سریالها و فیلم های تلویزیونی و سینمایی با تشکر صمیمانه از توجه ویژه رهبر انقلاب به مسائل و مشکلات نخبگان هنری و فرهنگی گفت جامعه ایران جامعه ای متکثر و متنوع است و در چنین جامعه ای جلب رضایت مردم و کاستن از شکاف فرهنگی قشرهای مختلف وظیفه سنگین و پیچیده ای است که رسانه ملی برای تحقق آن نیازمند حمایت کامل است.نویسنده و کارگردان سریالهای مختلف تاریخی از جمله کلاه پهلوی فشارهای ناشی از اظهار نظرهای غیرتخصصی و محدودیت در باورپذیر کردن نقش های منفی را از جمله مشکلات اینگونه سریالها دانست و خواستار نوعی تغییرات در روش و اصول نظارتی دستگاههای ذیربط شد.ابوالقاسم طالبی کارگردان تلویزیون و سینما از جمله سریال «به کجا چنین شتابان» گفت فیلمسازان ضمن دغدغه دفاع از انقلاب اسلامی پرداختن به چالشهای فراروی آن را هم ضروری می دانند اما هنگام انتقاد از برخی دستگاهها و نهادها با مشکلات زیادی مواجه می شوند.این کارگردان افزود اگر امکان آسیب شناسی از برخی مشکلات نباشد مجموعه های تلویزیونی در نهایت کارهای متوسط و بدون خاصیت خواهد شد.در پایان این نشست هنرمندان حاضر از نزدیک با رهبر انقلاب اسلامی صمیمانه گفتگو کردند..
1389/04/12

 

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا